Hướng dẫn xử lý hành vi bất thường của trẻ RLPTK – trẻ VIP – FULL video
3 phần đầy đủ nhớ xem hết nhé
Bài viết nói về việc xử lý hành vi bất thường của trẻ em, đặc biệt trong bối cảnh cha mẹ có thể cảm thấy bối rối khi đối mặt với nhiều hành vi khác nhau của con mình. Để giải quyết vấn đề này, cha mẹ cần phải nhận diện các hành vi, xác định nguyên nhân gây ra hành vi và không chỉ dừng lại ở việc ngăn chặn hành vi mà còn phải tìm hiểu nguồn gốc của nó để can thiệp hiệu quả hơn. Hành vi bất thường được phân loại thành hai loại: những hành vi cần can thiệp ngay lập tức, như ăn vạ hay xé đồ khi ở nơi công cộng, và những hành vi có thể chấp nhận được trong môi trường riêng tư nhưng vẫn cần được quản lý để không gây ra sự phiền phức cho người khác. Cha mẹ được khuyến khích nên quan sát cẩn thận và đưa ra các biện pháp can thiệp phù hợp cho từng tình huống, nhằm giúp trẻ phát triển tích cực hơn mà không lặp lại các hành vi tiêu cực. Nội dung tiếp theo sẽ đi sâu vào cách thức và nguyên tắc cụ thể để xử lý những hành vi này.
Các hành vi cần xử lý tiếp tục được phân chia thành hai dạng: hành vi hướng ngoại và hành vi hướng nội. Hành vi hướng ngoại bao gồm việc phá phách, ăn vạ, tức giận vô cớ, hoặc các hành vi gây hại cho người khác, và chúng thường ảnh hưởng đến môi trường xung quanh. Ngược lại, hành vi hướng nội chủ yếu liên quan đến tự kích thích, như việc nhìn qua các lỗ nhỏ, ngửi hay nếm đồ vật, hoặc thực hiện những hành động lặp đi lặp lại như xếp đồ theo một quy luật nào đó. Đặc biệt, một số trẻ có thể tự làm tổn thương bản thân hoặc không thể chịu đựng sự thay đổi về vị trí đồ vật, gây ra những phản ứng mạnh mẽ như ăn vạ.
Những hành vi hướng ngoại có thể phản ánh các rối loạn cảm giác và thường cần được can thiệp sớm để giảm thiểu tổn thương đến người khác, trong khi hành vi hướng nội thì thường gắn liền với rối loạn cảm giác, ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Để xử lý hiệu quả các hành vi này, việc hiểu rõ nguyên nhân là rất quan trọng, từ đó giúp phát triển các biện pháp can thiệp phù hợp. Khi trẻ được hỗ trợ trong việc điều chỉnh cảm giác, các hành vi tiêu cực sẽ giảm dần và có thể biến mất theo thời gian. Thảo luận sẽ tiếp tục về nguyên nhân cụ thể dẫn đến những hành vi này để đưa ra giải pháp hiệu quả hơn cho các bậc phụ huynh.
Nguyên nhân dẫn đến các hành vi bất thường của trẻ rất đa dạng. Đầu tiên là những kích thích bên trong cơ thể như đói, ngứa, buồn, ốm mệt mà trẻ không thể diễn đạt. Khi cảm thấy khó chịu hoặc đau, trẻ có thể khóc hoặc thể hiện cảm xúc qua hành động chứ không biết cách nói ra. Nguyên nhân thứ hai liên quan đến tiền đề, hành vi và hệ quả, ví dụ khi trẻ không thích một người hàng xóm và bị người đó trêu chọc, điều này có thể khiến trẻ cảm thấy tức giận và phản ứng tiêu cực.
Ngoài ra, một nguyên nhân quan trọng khác là việc trẻ muốn thu hút sự chú ý từ cha mẹ hoặc bạn bè. Khi cảm thấy bị bỏ rơi trong các hoạt động hoặc không được chú ý, trẻ có thể hành động theo cách cực đoan để làm nổi bật bản thân, như tự làm đau mình để mọi người phải chú ý tới. Hành vi bắt chước cũng là một hiện tượng phổ biến, thường thấy ở những trẻ đã phát triển nhận thức tốt; trẻ có thể bắt chước những hành động của bạn bè hoặc những người xung quanh mà không hiểu rõ ý nghĩa của chúng.
Cuối cùng, thiếu kỹ năng giao tiếp cũng là một nguyên nhân gây ra hành vi bất thường. Trẻ có thể gặp khó khăn trong việc diễn đạt nhu cầu hoặc hỏi ý kiến khi cần giúp đỡ. Chẳng hạn, nếu mẹ bảo trẻ lấy một cái hộp mà trẻ không biết cái hộp đó để ở đâu, trẻ có thể trở nên bối rối và không biết cách hỏi mẹ, dẫn đến việc hành động lúng túng. Những nguyên nhân này đều ảnh hưởng đến hành vi của trẻ và cần được cha mẹ hiểu rõ để có những biện pháp can thiệp phù hợp.
Khi trẻ gặp phải những hành vi bất thường, có thể xuất phát từ những thói quen đã hình thành từ lâu. Ví dụ, nếu trẻ có thói quen uống sữa quá nhiều, khi việc này bị ngừng lại, trẻ có thể bộc lộ cảm xúc tiêu cực qua hành động, như cảm thấy bực bội hay nản chí. Tương tự, nếu trẻ có thói quen ôm gối khi ngủ mà gối đó bất ngờ bị giặt đi, trẻ cũng có thể phản ứng một cách mạnh mẽ mà không rõ lý do. Điều này cho thấy hành vi của trẻ thường xuyên liên quan đến việc thay đổi thói quen mà chúng đã quen thuộc.
Để hiểu rõ các nguyên nhân dẫn đến hành vi của con, cha mẹ cần phải phân tích và theo dõi hành vi của trẻ trong một khoảng thời gian nhất định. Việc ghi chú các hành vi của trẻ, cũng như tính tần suất và mức độ nghiêm trọng của chúng, sẽ giúp cha mẹ có cái nhìn rõ hơn về vấn đề. Ví dụ, khi trẻ có biểu hiện ăn vạ, cha mẹ nên chú ý xem việc này diễn ra như thế nào, từ thời điểm nào, tần suất và thời gian kéo dài của mỗi lần ăn vạ.
Ngoài ra, không thể bỏ qua ảnh hưởng của thuốc mà trẻ đang sử dụng. Những loại thuốc mới hoặc thay đổi thuốc có thể ảnh hưởng đến hành vi của trẻ. Việc sử dụng thuốc điều trị tăng động hoặc những loại thuốc bổ não khác cũng có thể là một yếu tố cần xem xét, vì chúng có thể gây ra tác động không mong muốn đến hành vi. Do đó, cha mẹ cần kiểm tra kỹ lưỡng những gì mà con mình đang sử dụng và tác động của chúng đến hành vi và tâm trạng của trẻ. Việc xem xét tất cả những yếu tố trên sẽ giúp cha mẹ tìm ra nguyên nhân và cách xử lý thích hợp cho trẻ.
Hành vi của trẻ có thể phản ánh những cảm xúc và trạng thái thể chất khác nhau, từ sự bứt rứt khó chịu cho đến tình trạng lờ đờ, không tiếp nhận thông tin. Những vấn đề như táo bón, đái dắt hoặc béo phì cũng có thể là hệ quả của các tác dụng phụ từ thuốc mà trẻ đang sử dụng. Cha mẹ cần chú ý điều này và xem xét các loại thuốc có thể ảnh hưởng đến hành vi và sức khỏe của trẻ.
Để xác định rõ tình huống dẫn đến hành vi bất thường, cha mẹ nên quan sát thời điểm, địa điểm và người mà trẻ tương tác khi hành vi đó xuất hiện. Ví dụ, một đứa trẻ có thể thể hiện hành vi ăn vạ khi ở bên ngoài gia đình, đặc biệt là khi đến siêu thị hoặc khu vui chơi, nhưng lại rất ngoan khi ở nhà. Sự khác biệt này cho thấy bối cảnh ảnh hưởng mạnh mẽ đến cảm xúc và hành vi của trẻ.
Ngoài ra, cha mẹ cũng cần chú ý đến những hoạt động cụ thể dẫn đến rối loạn hành vi. Nếu trẻ thường đòi ăn hoặc muốn mượn đồ chơi nhưng không được đáp ứng, thì hành vi ăn vạ có thể xuất hiện. Để hiểu rõ hơn, cha mẹ cần xem xét thái độ và cách xử lý của mình cũng như của những người xung quanh trẻ. Từ đó, cha mẹ có thể xác định được mục đích mà trẻ muốn đạt được khi thể hiện hành vi đó.
Khi trả lời được những câu hỏi này, nhiều cha mẹ sẽ nhận ra nguyên nhân chính gây ra hành vi của con. Việc phản ánh và tự đánh giá có thể giúp cha mẹ hiểu rõ hơn những hành vi đang khiến họ lo lắng. Mặt khác, những trường hợp trẻ có hành vi đặc biệt như nghiêng lên trần nhà và ít giao tiếp bằng mắt có thể liên quan đến các rối loạn về thị giác. Nếu được can thiệp đúng cách, trẻ sẽ có cơ hội cải thiện và hành vi này sẽ dần dần biến mất.
Nếu hành vi bất thường của trẻ được can thiệp đúng cách và hiểu rõ nguyên nhân, thì khả năng hành vi đó giảm thiểu đến 70-90% là rất cao. Một ví dụ điển hình là khi trẻ ba tuổi có thói quen cầm đồ vật và cho vào miệng, điều này có thể phản ánh rối loạn cảm giác hoặc đơn giản là giai đoạn phát triển tự nhiên. Cha mẹ cần quan sát xem ngoài hành vi đó, trẻ có xuất hiện thêm các hành vi liên quan đến môi miệng không để đánh giá khả năng có rối loạn cảm giác.
Một trường hợp khác là trẻ hai tuổi ăn vạ khi không được đi chơi, cho thấy trẻ đang cố gắng đòi hỏi điều mình muốn. Khi cha mẹ xác định rõ nguyên nhân cụ thể thì sẽ dễ dàng hơn trong việc hiểu và xử lý hành vi của trẻ. Có bốn chức năng hành vi chính mà trẻ thường gặp phải. Đầu tiên là hành vi nhằm thu hút sự chú ý, ví dụ, trẻ có thể ăn vạ để nhận được điều gì đó mong muốn. Tiếp theo là hành vi để nhận thưởng vật chất, như ăn vạ chỉ để có được món ăn vặt. Thứ ba, trẻ có thể hành động để tránh né trách nhiệm, chẳng hạn như không muốn đi học hoặc không muốn ăn, để trốn tránh việc mình không thích. Cuối cùng là hành vi để thỏa mãn cảm xúc, như việc trẻ thể hiện im lặng hoặc khóc để giải tỏa cảm xúc bị dồn nén.
Khi trẻ khóc mà không có lý do rõ ràng, có thể đây là cách trẻ cố gắng thể hiện cảm xúc của mình, đặc biệt là khi không tìm được phương thức thể hiện phù hợp trong môi trường xã hội. Điều quan trọng là các bậc phụ huynh cần tìm hiểu và đồng hành cùng trẻ để tìm ra nguyên nhân sâu xa của những hành vi này, từ đó có phương pháp can thiệp phù hợp giúp trẻ phát triển một cách tốt nhất.
hành vi bất thường xảy ra. Điều này ngụ ý rằng cha mẹ cần phải phân tích kỹ lưỡng hành vi của trẻ để xác định xem chúng rơi vào một trong bốn trường hợp phổ biến hay không, mà có đến 80% sẽ nằm trong các trường hợp đó. Chỉ khoảng 20% còn lại mới có thể liên quan đến các rối loạn cảm giác. Các hành vi này không chỉ xuất hiện ở trẻ em đặc biệt mà tất cả các trẻ em đều có thể trải qua, đặc biệt là những trẻ có cá tính mạnh hoặc những trẻ nhạy cảm.
Quy trình xử lý hành vi bắt đầu từ nguyên tắc rằng hành vi xuất hiện ở đâu, thì sẽ được xử lý ở đó. Ví dụ, nếu trẻ đánh bạn ở trường, thì giáo viên sẽ là người xử lý hành vi đó, không phải cha mẹ. Khi trẻ trở về nhà, không nên nhắc lại sự việc đó mà thay vào đó là tạo một môi trường an toàn để trẻ không lặp lại hành vi tương tự. Quy trình xử lý hành vi sẽ trải qua ba giai đoạn: trước khi hành vi xuất hiện, khi hành vi bắt đầu xuất hiện và sau khi hành vi đã xảy ra.
Khi cha mẹ nhận thấy một hành vi có khả năng xảy ra, họ phải chủ động ngăn ngừa nó từ trước. Chẳng hạn, nếu biết rằng trẻ sẽ có xu hướng đòi ăn vặt khi vào siêu thị, cha mẹ nên chuẩn bị bằng cách tránh đưa trẻ đến những khu vực đó hoặc tạo ra sự phân tâm để trẻ không có cơ hội hành động. Điều này cho phép trẻ dần nhận thức được rõ hơn về hành vi của mình và học cách kiềm chế, từ đó giúp ích cho sự phát triển về mặt cảm xúc và xã hội trong tương lai.
trẻ, để giúp trẻ không rơi vào tình huống phát sinh hành vi bất thường, cha mẹ cần tránh cho trẻ tiếp xúc với các môi trường có thể gây khó khăn. Trong trường hợp trẻ phản ứng tốt, việc khen ngợi là cực kỳ quan trọng. Ví dụ, khi trẻ đi siêu thị một cách ngoan ngoãn mà không đòi hỏi gì, cha mẹ nên khen ngợi và tạo thói quen tích cực cho trẻ.
Cha mẹ cần xác định giới hạn của trẻ và từ đó thiết lập thời gian để trẻ có thể kiên nhẫn hơn trong các tình huống cụ thể. Nếu một đứa trẻ khó chịu sau 10 phút ở siêu thị, cha mẹ có thể bắt đầu với thời gian 8 phút và từ từ tăng dần dựa trên sự khen ngợi và khuyến khích hành vi tốt. Điều này không chỉ giúp trẻ cảm thấy tự tin mà còn rèn luyện khả năng chờ đợi của trẻ.
Khi hành vi xấu xuất hiện, cha mẹ phải nhanh chóng can thiệp và ngăn chặn. Việc dừng hành vi sai là cần thiết, và cách thực hiện là nhìn thẳng vào mắt trẻ, sử dụng từ “không” một cách nghiêm khắc mà không cần giải thích thêm. Điều này cho thấy sự kiên quyết và giúp trẻ hiểu rõ ràng rằng hành vi đó không được chấp nhận. Sau hành động đó, cha mẹ có thể giúp trẻ hướng tới hành vi đúng bằng cách chỉ ra những lựa chọn tích cực và khuyến khích trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp về những gì trẻ muốn.
thời gian tách biệt, giúp trẻ có không gian suy nghĩ và tự bình tĩnh lại. Khi trẻ đã nhận thức được hành vi sai trái và những thay thế đã được dạy, việc này trở nên hiệu quả hơn. Cha mẹ có thể rời khỏi phòng, để trẻ tự do cảm nhận và suy ngẫm về hành vi của mình. Việc này không chỉ hạn chế tình trạng ăn vạ mà còn tạo cho trẻ một khoảng không gian để tự hiểu và tự điều chỉnh.
Ngoài ra, việc cha mẹ lờ đi những hành vi không đáng chú ý của trẻ cũng rất quan trọng. Khi trẻ thực hiện những hành vi không mong muốn, cha mẹ nên tránh phản ứng thái quá. Bằng cách không tập trung vào hành vi đó, trẻ sẽ dần nhận ra rằng hành vi đó không nhận được sự chú ý, từ đó có thể sẽ giảm thiểu việc tái diễn. Nếu hành vi đó vẫn xảy ra sau khi trẻ có những hành vi thay thế khác, cha mẹ hãy tiếp tục không quan tâm và giữ bình tĩnh, để trẻ tự nhận thức và điều chỉnh hành vi của mình.
Khi thấy trẻ đang tìm kiếm sự chú ý, việc không cho trẻ biết rằng cha mẹ đang theo dõi có thể tạo ra hiệu quả tốt hơn. Nếu trẻ đạt được những bước tiến nhất định trong việc giao tiếp và bày tỏ nguyện vọng, chẳng hạn như việc sử dụng từ “bim bim” thay vì ăn vạ, cha mẹ nên đảm bảo rằng trẻ nhận được sự khuyến khích phù hợp. Điều này không chỉ tạo động lực cho trẻ mà còn giúp trẻ rèn luyện cách thức giao tiếp để đạt được mong muốn mà không cần phải sử dụng hành vi tiêu cực.
Cuối cùng, khoảng thời gian tách biệt này cũng làm giảm sự căng thẳng không cần thiết cho cả cha mẹ và trẻ. Khi cha mẹ và trẻ đều bình tĩnh, việc giáo dục và hướng dẫn trẻ có trở nên hiệu quả hơn, góp phần giúp trẻ phát triển tự nhiên và thích nghi với môi trường xung quanh.
hoàn cảnh chơi thay thế cho trẻ. Khi đó, việc tập trung vào các hoạt động khác sẽ không chỉ làm trẻ quên đi mong muốn ngay lập tức mà còn dạy trẻ về sự kiên nhẫn và khả năng chờ đợi. Nếu trẻ biết đến thời điểm gần giờ ăn cơm, cha mẹ có thể giải thích rằng kẹo sẽ có sau khi ăn, điều này giúp trẻ hiểu về lần lượt và thời gian, từ đó cải thiện nhận thức và hành vi của trẻ.
Trong quá trình dạy trẻ nhận biết và quản lý cảm xúc, việc gọi tên cảm xúc sẽ rất quan trọng. Cha mẹ có thể gợi ý cho trẻ cách diễn đạt cảm xúc của mình thay vì thể hiện qua hành vi tiêu cực như ăn vạ hoặc khóc. Nếu trẻ khó chịu vì không được chơi ngay, cha mẹ cần giúp trẻ nhận diện cảm xúc bằng cách đặt câu hỏi như “Con đang cảm thấy thế nào khi không được chơi?”. Điều này sẽ giúp trẻ hiểu rõ hơn về cảm xúc của mình và học cách diễn đạt chúng một cách tích cực.
Khi trẻ thể hiện hành vi muốn thu hút sự chú ý, cha mẹ có thể gọi tên cảm xúc của trẻ, giúp trẻ nhận biết rằng việc thể hiện cảm xúc là bình thường và có thể được diễn đạt bằng lời thay vì hành vi gây rối. Đối với những tình huống mà trẻ đã nhận được sự chú ý nhưng vẫn tiếp tục hành vi không mong muốn, cha mẹ có thể phớt lờ hành vi đó để trẻ hiểu rằng điều họ làm không mang lại kết quả mong muốn.
Khi trẻ có nhu cầu muốn có một đồ chơi hoặc phần thưởng, cha mẹ cần xem xét khả năng đáp ứng của mình trong tình huống hiện tại. Nếu có thể, cha mẹ nên khuyến khích trẻ xin phép trước khi lấy đồ vật. Nếu không, cha mẹ có thể chuyển hướng sự chú ý của trẻ sang một hoạt động khác mà trẻ yêu thích, nhằm giảm sự thiếu kiên nhẫn và giáo dục trẻ về việc lựa chọn thời điểm thích hợp để hỏi xin thứ mà mình muốn.
Quá trình này không chỉ giúp trẻ học cách kiềm chế cảm xúc mà còn rèn luyện khả năng giao tiếp và tự quản lý. Khi cha mẹ kiên nhẫn và nhất quán trong việc hướng dẫn, trẻ sẽ dần hình thành những thói quen tích cực trong việc thể hiện cảm xúc và điều chỉnh hành vi của mình.
mà trẻ có thể thể hiện. Một phương pháp hiệu quả là tạo ra khoảng thời gian cho trẻ tự nhận thức và tự điều chỉnh hành vi của mình. Bằng cách tránh hiện diện ở nơi trẻ đang chơi khi trẻ đòi hỏi sự chú ý, cha mẹ có thể giúp trẻ nhận ra rằng hành vi đó không dẫn đến kết quả mong muốn. Việc loại bỏ món đồ mà trẻ đang muốn khỏi tầm mắt cũng góp phần giảm bớt sự cám dỗ, từ đó trẻ sẽ tự lập hơn trong việc quản lý cảm xúc của mình.
Khi cha mẹ yêu cầu trẻ thực hiện một hoạt động nào đó, cần đánh giá xem hoạt động đó có phù hợp với khả năng của trẻ hay không. Nếu nhiệm vụ quá khó, trẻ sẽ có xu hướng chán nản và từ chối thực hiện. Ngược lại, nếu hoạt động trở nên nhàm chán do lặp đi lặp lại quá nhiều, trẻ cũng không hứng thú. Cách tốt nhất là điều chỉnh độ khó hoặc thay đổi hoạt động đó nhằm tạo ra sự thú vị, ví dụ như giảm thời gian thực hiện hoặc thay đổi bản chất của hoạt động.
Cha mẹ có thể trao đổi với giáo viên để điều chỉnh thời gian mà trẻ tham gia vào các hoạt động, như giảm thời gian chơi hoặc thay thế bằng các hoạt động thể chất khác để trẻ không cảm thấy nhàm chán. Đồng thời, việc thông báo trước cho trẻ về những thay đổi, như mang theo đồ dùng khi đi học hoặc thời gian ăn cơm, sẽ giúp trẻ cảm thấy dễ chịu hơn trong việc chuyển đổi giữa các hoạt động khác nhau.
Khi cha mẹ dự đoán trước những gì sắp diễn ra, trẻ sẽ dễ dàng thích nghi và không cảm thấy bị bất ngờ, giảm stress và hành vi không mong muốn. Từ đó, trẻ sẽ phát triển khả năng tự lập và tự quản lý cảm xúc tốt hơn, tạo ra một môi trường tích cực cho sự phát triển của trẻ.
mà mình đã trình bày, trẻ sẽ rất khó chịu khi phải chuyển đổi hoạt động mà không có sự chuẩn bị trước. Cha mẹ cần hiểu rằng hành vi của trẻ thường có nguyên nhân sâu xa về cảm xúc hoặc để thỏa mãn nhu cầu nào đó. Việc quan sát và điều chỉnh phù hợp với tình huống là rất quan trọng. Khi trẻ có hành vi thu hút sự chú ý, đạt được phần thưởng hay né tránh nhiệm vụ, cha mẹ cần có quy trình rõ ràng để xử lý.
Điều cần lưu ý là thái độ và ngôn từ của cha mẹ trong quá trình xử lý hành vi. Sự bình tĩnh từ người lớn sẽ tạo ra môi trường an toàn cho trẻ. Nếu cha mẹ không kiểm soát được cảm xúc, trẻ sẽ cảm nhận được sự căng thẳng và có thể phản ứng bằng cách bùng nổ hành vi. Thay vì sử dụng ngôn từ dài dòng, cha mẹ nên sử dụng những câu ngắn gọn, rõ ràng, chỉ dẫn hành động mà không phức tạp hóa tình huống.
Một chiến lược khác là thiết lập uy tín từ những thỏa thuận đã cam kết với trẻ. Nếu đã hứa rằng trẻ sẽ được chơi sau 5 phút, cha mẹ cần thực hiện đúng để trẻ tin tưởng và tiếp tục nghe lời trong tương lai. Tính nhất quán trong cách xử lý hành vi cũng rất quan trọng. Nếu một thành viên trong gia đình không thực hiện đúng quy trình đã thống nhất, trẻ sẽ bị lẫn lộn và cảm thấy không cần tuân theo bất kỳ quy tắc nào.
Chính vì vậy, việc tất cả các thành viên trong gia đình đồng bộ trong cách xử lý hành vi là điều nên có để tạo thành một bức tranh rõ ràng cho trẻ. Khi mọi người cùng một nhìn nhận, trẻ sẽ dễ dàng tiếp thu và có xu hướng tuân thủ hơn.
hành vi của trẻ, cha mẹ cần phải nhất quán trong cách xử lý. Nếu không, trẻ sẽ dễ dàng tìm cách khai thác sự khác biệt giữa các thành viên trong gia đình, dẫn đến việc gia tăng hành vi không mong muốn. Sự kiên định là yếu tố sống còn, khi mà mọi hành động và quyết định của phụ huynh cần phải đồng nhất, từ trong gia đình đến trường học. Điều này tạo ra một môi trường mà trẻ có thể học hỏi và hiểu rõ hơn về các quy luật và quy tắc ứng xử.
Cha mẹ cũng nên đặt ra các thông báo về lịch trình cho trẻ, giúp trẻ nhận thức được những gì sẽ diễn ra tiếp theo. Ví dụ, nếu trẻ cần thực hiện một hoạt động trong một khoảng thời gian nhất định, phụ huynh có thể thông báo và sử dụng hình ảnh minh họa để trẻ dễ dàng ghi nhớ. Khi trẻ lớn hơn và nhận thức tốt hơn, có thể chuyển sang cách giao tiếp bằng lời nói.
Hầu hết các hành vi phát sinh của trẻ đều có thể được xử lý hiệu quả nếu phụ huynh hiểu được cảm xúc và nguyên nhân phía sau hành vi đó. Việc xử lý nên diễn ra một cách nhẹ nhàng, bình tĩnh và đầy yêu thương. Trẻ sẽ dần dần hình thành những thói quen tốt hơn và giảm thiểu hành vi không thích hợp. Sau khi chia sẻ, tác giả khuyến khích các bậc phụ huynh thảo luận về những lo lắng và hành vi của con mình, để từ đó có thể áp dụng và cải thiện phương pháp xử lý hành vi. Chương trình sẽ được đăng tải lên kênh YouTube để mọi người có thể tiếp cận kiến thức một cách thuận lợi hơn.
## Xử lý Hành Vi Bất Thường Của Trẻ Buổi 1 (P2) – Trẻ Đặc Biệt – Cha Mẹ Tỉnh Thức
### Chapter
Một phụ huynh hỏi về hành vi đi nhón chân của bé 22 tháng tuổi, cho rằng hành vi này không thường xuyên và muốn biết có cần can thiệp hay không. Chuyên gia tư vấn cho rằng nếu hành vi này hiếm khi xảy ra thì không cần can thiệp ngay, vì có thể đây chỉ là một giai đoạn phát triển bình thường. Việc quan sát thêm các hành vi khác của trẻ như khả năng tập trung và cách chơi đồ chơi cũng rất quan trọng để có cái nhìn tổng quát. Một phụ huynh khác đã đặt câu hỏi về con 4,5 tuổi có hành vi nhìn nghiêng lên trần nhà và hạn chế giao tiếp bằng mắt. Chuyên gia nhấn mạnh rằng việc hạn chế giao tiếp bằng mắt ở trẻ nhỏ cũng là hành vi thường thấy và có thể liên quan đến cảm giác khó chịu khi nhìn vào mặt người khác. Trẻ có thể thích nhìn vào các đồ vật hơn vì cảm giác dễ chịu hơn. Đối với việc can thiệp giao tiếp bằng mắt, có những chiến lược sẽ giúp trẻ cải thiện khả năng này, nhưng sẽ cần theo dõi sự tiến bộ của trẻ qua thời gian.
### Chapter
có thể nhắc lại các hành động mà trẻ đã thực hiện. Cô Duyên đã nêu ra một số phương pháp đặc biệt mà cô thường áp dụng với trẻ để cải thiện khả năng giao tiếp bằng mắt. Đầu tiên, việc ngồi ngang hàng giữa trẻ và người lớn rất quan trọng, với mặt của cả hai ở cùng một mức độ. Điều này giúp trẻ dễ dàng nhìn vào mặt người đối diện hơn. Tiếp theo, cô Duyên nhấn mạnh việc sử dụng đồ vật có màu sắc và âm thanh để thu hút sự chú ý của trẻ, bắt đầu từ việc yêu cầu trẻ nhìn trong một khoảng thời gian ngắn. Sau đó, người lớn nên di chuyển đồ vật để trẻ có thể theo dõi và từ đó quen dần với việc nhìn vào khuôn mặt của người khác.
Cô còn gợi ý đến việc chơi các trò chơi giúp trẻ giao tiếp bằng mắt như vuốt má, véo mũi, hay chỉ vào các bộ phận cơ thể. Những trò chơi này không chỉ tạo niềm vui mà còn khuyến khích trẻ thực hành nhìn vào mặt người khác. Bên cạnh đó, việc sử dụng thẻ màu trắng và đen để kích thích thị giác của trẻ cũng là một phương pháp hiệu quả. Trẻ sẽ được khuyến khích nhìn vào các màu sắc đối lập này để rèn luyện khả năng điều tiết mắt.
Mục tiêu chính là tạo ra môi trường thân thiện và thú vị để trẻ có thể dần dần cải thiện khả năng giao tiếp và giảm bớt lo ngại về việc nhìn thẳng vào mặt người khác. Các hoạt động chơi cảm xúc và trò chơi tương tác được đưa ra giúp trẻ phát triển không chỉ kỹ năng giao tiếp mà còn là sự kết nối với người lớn xung quanh.
### Chapter
để nâng cao khả năng giao tiếp bằng mắt của trẻ, cha mẹ nên khuyến khích trẻ nhìn vào mắt mình khi thể hiện nhu cầu. Việc này sẽ giúp trẻ dần hình thành thói quen giao tiếp hiệu quả hơn. Cô Duyên cũng lưu ý rằng hành vi khóc của trẻ có thể có nhiều nguyên nhân khác nhau, và cha mẹ cần ghi lại hành vi của trẻ để phân tích cụ thể hơn. Khi trẻ khóc, có thể là do những lý do như nhu cầu được ôm ấp, thu hút sự chú ý, hoặc phản ứng với những tác động từ môi trường xung quanh.
Bên cạnh đó, hành vi khóc ăn vạ của trẻ không bao giờ là vô cớ; trẻ thường khóc để thể hiện các nhu cầu chưa được đáp ứng. Nếu trẻ hình thành thói quen khóc để được chiều chuộng một cách vô điều kiện, hành vi đó sẽ gia tăng theo thời gian. Cô Duyên khuyến khích các bậc phụ huynh cần kiên nhẫn và quan sát hành vi của trẻ để xác định rõ nguyên nhân.
Ngoài ra, câu hỏi về hành vi đi nhón chân của trẻ cũng được đề cập. Cô cho biết rằng không phải tất cả trẻ em đi nhón chân đều bị mắc chứng tự kỷ, mà hành vi này có thể đơn giản là do sở thích hoặc thói quen. Việc theo dõi hành vi này trong thời gian dài và xác định kèm theo các dấu hiệu rối loạn giác quan khác sẽ giúp cha mẹ có cái nhìn chính xác hơn về tình trạng của trẻ. Chỉ khi hành vi này diễn ra liên tục và kèm theo các biểu hiện bất thường mới cần phải lo lắng hơn về khả năng trẻ có gặp phải một số vấn đề sức khỏe tâm thần.
### Chapter
can thiệp từ từ để giúp trẻ dần dần thích nghi. Cha mẹ có thể áp dụng phương pháp thay đổi theo từng bước nhỏ, chẳng hạn như thay đổi vị trí của các đồ vật quen thuộc trong không gian sống hoặc tạo các hoạt động mới nhưng vẫn giữ được một chút yếu tố quen thuộc để trẻ cảm thấy an toàn.
Cô Duyên cũng nhấn mạnh sự quan trọng của việc tạo ra môi trường hỗ trợ, nơi trẻ có thể thử nghiệm và khám phá mà không cảm thấy quá áp lực hoặc bị ép buộc. Sự lặp lại và ổn định mang lại cảm giác an toàn cho trẻ, vì vậy cha mẹ cũng nên thận trọng trong việc thay đổi. Thêm vào đó, việc phát hiện các điểm mạnh và sở thích của trẻ sẽ giúp tạo ra những tình huống học tập tích cực hơn.
Đối với tình huống mà một học sinh thường xếp chữ cái theo quy tắc, điều này có thể chỉ ra rằng trẻ rất nhạy cảm với sự thay đổi trong cấu trúc. Các bậc phụ huynh có thể khuyến khích trẻ viết chữ trên một tờ giấy nơi có những hình ảnh thân thuộc để trẻ cảm thấy thoải mái hơn khi thực hiện hoạt động viết. Khi gặp tình huống trẻ ăn vạ hoặc phản ứng mạnh với sự thay đổi, cha mẹ nên bình tĩnh hướng dẫn trẻ bằng cách sử dụng lời nói rõ ràng và thể hiện sự kiên nhẫn, không nên quá thúc ép trẻ.
Việc liên tục giao tiếp và khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động thể hiện bản thân, như các trò chơi có tính tương tác hoặc nghệ thuật, có thể là những cách hữu hiệu để giúp trẻ phát triển kỹ năng điều chỉnh cảm xúc và hành vi của mình. Cô Duyên cũng gợi ý cho các giáo viên và phụ huynh rằng luôn cần ghi nhận những sự cố gắng của trẻ khi chúng thực hiện tốt, để tạo động lực cho các hành vi tích cực hơn trong tương lai.
### Chapter
tương tác với trẻ, cần hiểu rằng hành vi của trẻ hoàn toàn bình thường và có thể xuất phát từ sự thích thú hoặc thói quen đã hình thành lâu dài. Thay vì áp đặt trẻ vào những quy tắc hoặc hoạt động không quen thuộc, cha mẹ nên nhập cuộc cùng trẻ, tham gia các hoạt động với cách chơi song hành. Ví dụ, nếu trẻ thích xếp chữ cái theo kiểu riêng, phụ huynh có thể cũng xếp cùng trẻ bằng bảng chữ cái khác để tạo sự thu hút và khuyến khích trẻ tham gia.
Cô Duyên nhấn mạnh rằng khi trẻ cảm thấy được sự đồng điệu từ người lớn, chúng sẽ cởi mở hơn trong việc chấp nhận các thay đổi. Sau một khoảng thời gian chơi cùng nhau, cha mẹ có thể dần dần dẫn dắt trẻ tới các hoạt động khác mà không gây áp lực, giúp trẻ dễ dàng chấp nhận và thích nghi với những thay đổi mới. Mẹ Nguyễn Ngọc bổ sung rằng cần phân biệt rõ giữa những hành vi xuất phát từ nhu cầu và những hành vi có liên quan đến rối loạn giác quan.
Nếu hành vi của trẻ không gây tổn hại cho bản thân hoặc những người xung quanh, việc ngăn chặn hành vi đó là không cần thiết. Nhưng nếu hành vi đó mang tính chất gây hại, phụ huynh cần can thiệp ngay lập tức. Sự hiểu biết và phân tích các nguyên nhân của hành vi sẽ giúp cha mẹ đưa ra những biện pháp hỗ trợ phù hợp, tránh xử lý sai cho những hành vi không cần thiết. Mẹ và các phụ huynh khác cần dành thời gian để tự xem xét lại hành vi của trẻ cũng như thực hành những kiến thức này trong cuộc sống hằng ngày để có thể giúp trẻ phát triển tốt hơn.
### Chapter
đang định làm gì với cái hành vi đó của con thì mọi người có thể chia sẻ với mẹ cách xử lý. Một số ba mẹ có kinh nghiệm có thể cho ý kiến về cách mà họ thực hiện can thiệp hành vi của trẻ. Một ví dụ là việc gọi tên trẻ. Có phụ huynh chia sẻ rằng trẻ có thể không phản hồi khi được gọi tên vì hai lý do chính: một là trẻ không biết tên của mình, và hai là trẻ không cảm thấy hứng thú hoặc không thích nghe tiếng gọi đó.
Trong trường hợp của mình, khi gọi tên thật của con, không có phản hồi, nhưng khi gọi tên thân mật như “Tom”, trẻ lại thường quay lại lần lượt. Để giúp trẻ đáp ứng khi được gọi tên, phương pháp đầu tiên là sử dụng một tên thống nhất cho tất cả mọi người gọi, từ cô giáo đến các thành viên trong gia đình. Điều này giúp trẻ dễ dàng nhận biết được đâu là tên của mình.
Tiếp theo, để thu hút sự chú ý của trẻ, phụ huynh có thể sử dụng đồ chơi phát ra âm thanh hoặc đồ ăn mà trẻ thích. Khi gọi tên, phụ huynh có thể cầm những vật đó ngang tầm mắt của trẻ để tạo sự chú ý. Ban đầu, trẻ có thể quay lại không phải vì nghe thấy tên, mà bởi vì âm thanh hoặc hình ảnh bắt mắt. Sau khi trẻ đã thuận với việc quay lại khi gọi tên, phụ huynh có thể tiếp tục áp dụng phương pháp này với các đồ vật mà trẻ yêu thích, từ đó giúp trẻ hình thành thói quen phản hồi khi được gọi tên.
Mục tiêu cuối cùng là tạo ra sự kết nối giữa trẻ và người gọi, giúp trẻ nhận diện được tên của mình và phản ứng một cách tự nhiên hơn trong các tình huống giao tiếp.
### Chapter
bạn và có phản ứng tích cực hơn với việc được gọi tên. Khi trẻ bắt đầu quay lại khi nghe tên, phụ huynh có thể giảm dần sự phụ thuộc vào đồ chơi hoặc đồ ăn để thu hút sự chú ý, đồng thời gắn liền việc gọi tên với các hành động cụ thể như đi ngủ, chơi hoặc ăn cơm. Việc này giúp trẻ nhận thấy có ý nghĩa và mục đích trong việc phản ứng với tên gọi, thay vì cảm thấy vô nghĩa hay nhàm chán.
Khi phụ huynh quan sát thấy trẻ chỉ quay lại khi một số người, chẳng hạn như mẹ, gọi tên, có thể cho thấy trẻ chưa nhận thức rõ về bản thân. Để khắc phục điều này, phụ huynh cần tạo ra nhiều môi trường khác nhau để trẻ có thể phát triển khả năng nhận thức về tên gọi của bản thân trong các tình huống đa dạng hơn. Việc này bao gồm cho trẻ tương tác với nhiều đối tượng khác nhau, không chỉ là người thân mà còn cả giáo viên, bạn bè, hay hàng xóm.
Khi trẻ phản ứng với nhiều người khác nhau, người lớn có thể khẳng định rằng trẻ đã nhận ra tên của mình và có khả năng tương tác xã hội tốt hơn. Để hỗ trợ cho quá trình này, phụ huynh có thể áp dụng các kỹ thuật thu hút sự chú ý trước khi gọi tên, từ đó giúp trẻ hình thành phản xạ tự nhiên phản ứng với tên gọi của mình. Những biện pháp này không chỉ góp phần giúp trẻ phát triển ngôn ngữ mà còn tạo dựng mối kết nối giữa trẻ và những người xung quanh, từ đó phát triển khả năng giao tiếp trong xã hội.
### Chapter
dường như không có sự quan tâm đến những gì xung quanh hoặc không thể tham gia vào hoạt động chơi tương tác với bạn bè và người lớn. Nếu trẻ không phản ứng khi nghe gọi tên, ít tiếp xúc qua ánh mắt, hoặc không biết chỉ tay vào đồ vật, điều này có thể là dấu hiệu cho thấy trẻ đang gặp khó khăn trong việc phát triển nhận thức bản thân và giao tiếp xã hội. Bay giờ, phụ huynh cần thường xuyên theo dõi các biểu hiện như vậy để có thể phát hiện sớm và can thiệp kịp thời.
Nếu trẻ chưa biết giả vờ trong trò chơi hoặc thiếu chú ý đồng thời khi người lớn chỉ dẫn, đó cũng có thể là dấu hiệu của sự phát triển không bình thường. Việc trẻ sử dụng đồ chơi không đúng công dụng, như chỉ xếp chồng hay lặp đi lặp lại các hành động mà không có sự sáng tạo, có thể làm tăng nguy cơ trẻ gặp khó khăn trong việc học hỏi và phát triển kỹ năng xã hội.
Đối với trẻ từ 22 tháng tuổi trở lên mà vẫn chưa có phản ứng tích cực khi nghe gọi tên, cha mẹ nên cân nhắc việc đưa trẻ đi khám sàng lọc để kiểm tra những dấu hiệu nguy cơ. Đây là bước quan trọng để phát hiện sớm các vấn đề phát triển, từ đó có thể đưa ra kế hoạch can thiệp phù hợp, giúp trẻ phát triển toàn diện hơn trong tương lai. Thực hiện các biện pháp can thiệp sớm có thể mang lại kết quả tích cực, giúp trẻ cải thiện kỹ năng giao tiếp và tương tác xã hội, từ đó xây dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển sau này.
### Chapter
trẻ nhất việc thực hiện các mệnh lệnh đơn giản và không biết bắt chước các hành động của người khác. Những dấu hiệu này có thể cho thấy trẻ đang gặp khó khăn trong việc phát triển và nhận thức, mà cha mẹ cần chú ý. Nếu trẻ không có phản ứng khi được gọi tên, không giao tiếp bằng ánh mắt hay không tham gia vào các trò chơi tương tác, đây là những tín hiệu rõ ràng cho thấy trẻ cần được kiểm tra sàng lọc. Đặc biệt, trong giai đoạn trước 3 tuổi, việc nhận diện sớm những dấu hiệu nguy cơ là rất quan trọng, vì nếu không can thiệp kịp thời, khó khăn trong giao tiếp và phát triển có thể bộc lộ rõ hơn.
Có những trẻ chậm nói và những biểu hiện nguy cơ của tự kỷ có thể tương đối giống nhau, ví dụ như không có khả năng nghe hiểu hoặc phản ứng xã hội hạn chế. Do đó, việc cha mẹ theo dõi và quan sát hành vi của trẻ là thiết yếu, nếu có bất kỳ nghi ngờ nào, nên đưa trẻ đi khám sàng lọc để xác định chính xác vấn đề. Cha mẹ cũng có thể tham gia vào các nhóm hỗ trợ hoặc thông tin trên mạng như group Zalo để nhận thêm tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm từ những người khác.
Đối với việc tìm kiếm địa chỉ khám sàng lọc tại Hà Nội, cha mẹ có thể đưa trẻ đến Bệnh viện Nhi Trung ương, bệnh viện đầu ngành trong lĩnh vực này. Ngoài ra, Trung tâm trí Đức cũng là một lựa chọn khác cho phụ huynh để được đánh giá và nhận định về sự phát triển của trẻ. Việc có một mạng lưới và nguồn thông tin hỗ trợ như vậy sẽ giúp cha mẹ có thêm kiến thức và công cụ để theo dõi và phát triển khả năng của trẻ một cách tốt nhất, nhấn mạnh rằng mục tiêu chung là cùng nhau phục vụ và hỗ trợ cộng đồng cũng như các gia đình có trẻ đặc biệt.
### Chapter
trong buổi gặp gỡ trực tuyến, các bậc phụ huynh đã được khuyến khích tham gia và hỗ trợ lẫn nhau để nâng cao hiệu quả trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ đặc biệt. Các mẹ đã tích cực tham gia, nhưng có một số bố cũng bắt đầu tham gia nhiều hơn. Thời điểm buổi họp diễn ra vào buổi tối có thể khiến một số trẻ cảm thấy mệt và cần đi ngủ, dẫn đến việc phụ huynh không thể tập trung hoàn toàn. Để khắc phục điều này, tổ chức đã thực hiện việc tổng hợp các thông tin và nội dung mang tính giáo dục từ buổi họp, chia sẻ trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook và YouTube để phụ huynh có thể xem lại.
Ngoài các buổi họp định kỳ vào thứ Tư hàng tuần, nhóm cũng đã thiết lập các kênh liên lạc thường xuyên thông qua các nhóm Zalo và Facebook, nơi phụ huynh có thể đặt câu hỏi và nhận sự hỗ trợ từ cả những bậc phụ huynh khác và các chuyên gia trong lĩnh vực. Điều này không chỉ tạo ra một không gian hỗ trợ, mà còn giúp các bậc phụ huynh cảm thấy không đơn độc trong hành trình chăm sóc con cái.
Chương trình cũng chú trọng đến việc hỗ trợ trẻ đặc biệt đã đến tuổi trưởng thành, với các khóa học nghề được tổ chức nhằm giúp các em có cơ hội làm việc và phát triển kỹ năng. Tổ chức đã liên kết với các trung tâm đào tạo nghề dành cho trẻ khuyết tật tại Hà Nội, tạo điều kiện thuận lợi cho các phụ huynh có nhu cầu tìm kiếm thông tin và hướng dẫn cho con em mình. Cuối cùng, các phụ huynh được khuyến khích dành thời gian theo dõi những hành vi của trẻ trong tuần tới, để chia sẻ và thảo luận thêm trong buổi gặp gỡ tiếp theo. Chương trình kết thúc trong không khí ấm áp và hứa hẹn sẽ tiếp tục mang lại nhiều giá trị cho các bậc phụ huynh trong tương lai.
Nội dung của chương trình này tập trung vào việc xử lý các hành vi bất thường ở trẻ, đặc biệt là những hành vi không do yếu tố ngoại cảnh gây ra mà từ chính bản thân trẻ. Chia sẻ trước đó đã đề cập đến những hành vi bất thường do môi trường, nhưng tuần này sẽ nhấn mạnh đến những rối loạn nội tại trong trẻ. Một số hành vi như trẻ đi nhón chân liên tục, chạy vòng tròn mà không có dấu hiệu chóng mặt, hay che tai khi xem tivi đều là những dấu hiệu cần được chú ý, có thể liên quan đến rối loạn giác quan. Để xử lý những hành vi này, cha mẹ cần áp dụng các phương pháp như tạm dừng hành vi tức thì, dạy trẻ các hành vi thay thế, và khuyến khích trẻ tìm cách bình tĩnh. Những biện pháp này không giống như cách xử lý đối với hành vi do ngoại cảnh, mà thường cần có thời gian và sự kiên nhẫn để giúp trẻ thay đổi hành vi một cách hiệu quả. Tiếp theo, chương trình sẽ đi sâu vào việc tìm hiểu và phân tích thêm về các rối loạn giác quan, nhằm cung cấp cho cha mẹ những kiến thức cần thiết để nhận diện và hỗ trợ trẻ tốt hơn.
Bài viết tiếp tục với một trải nghiệm hình ảnh giúp người đọc cảm nhận rõ hơn về những khó khăn mà trẻ có thể phải đối mặt khi bị rối loạn giác quan. Tình huống được tạo ra khiến người nghe tưởng tượng về việc ngồi trên một chiếc tàu nhỏ, nơi có tiếng sóng vỗ, âm thanh hỗn tạp từ các nguồn phát khác nhau cùng cảm giác chật chội, nóng bức. Điều này khiến họ cảm thấy mất kiểm soát và cực kỳ khó chịu, như khi một loạt kích thích từ âm thanh đến mùi vị ập đến cùng lúc, tạo ra cảm giác hỗn loạn về cả thể chất lẫn tinh thần. Những cảm nhận này phản ánh sự mệt mỏi và mong muốn thoát khỏi không gian xung quanh, cho thấy sự cần thiết phải tìm kiếm sự yên tĩnh và an toàn. Việc này giúp cha mẹ hiểu sâu hơn về cảm giác của trẻ, từ đó có thể áp dụng những biện pháp hiệu quả hơn trong việc xử lý và hỗ trợ trẻ phát triển. Việc tạo ra các tình huống tưởng tượng như vậy cũng là một cách để khuyến khích sự đồng cảm và tri thức giữa cha mẹ và trẻ, thúc đẩy sự giao tiếp và sự tận tâm trong việc chăm sóc trẻ.
Các tác giả nhấn mạnh rằng cảm giác mà những đứa trẻ đặc biệt trải qua có thể được coi là một gánh nặng kéo dài suốt cả ngày. Khi ngồi đối diện với những kích thích khác nhau, các trẻ phải chịu đựng cảm giác khó chịu liên tục, trừ khi chúng đang ngủ. Mặc dù trẻ có thể ngủ khoảng tám tiếng, nhưng khoảng thời gian còn lại, chúng phải chống chọi với sự nghẹt thở từ nhiều loại âm thanh, mùi vị, và cảm giác xung quanh. Một ví dụ đơn giản là khi vào siêu thị, âm thanh hỗn tạp có thể khiến trẻ cảm thấy choáng ngợp, như nếu có một số lượng lớn âm thanh phát ra cùng lúc với cường độ như nhau. Những rối loạn cảm giác này ảnh hưởng trực tiếp đến sự tập trung và khả năng cảm nhận môi trường của trẻ.
Tiếp theo, bài viết đề cập đến một vài dạng rối loạn cảm giác như rối loạn thính giác, thị giác và cảm giác về cơ thể. Điều quan trọng là cha mẹ cần phải nhận biết những dấu hiệu này để thấu hiểu và hỗ trợ trẻ hiệu quả hơn. Sự thấu hiểu và cảm thông với cảm giác của con là bước đầu tiên để cha mẹ có thể giúp trẻ vượt qua những khó khăn trong cuộc sống hằng ngày. Thêm vào đó, việc nhận diện những hành vi bất thường như chạy vòng quanh, nhìn nghiêng hay có những biểu hiện lặp lại khác là những tín hiệu cho thấy trẻ đang trải qua những trải nghiệm căng thẳng mà cha mẹ cần chú ý. Khi cha mẹ thực sự hiểu được nỗi khổ của con, họ có thể tạo ra một môi trường hỗ trợ hơn, giúp trẻ cảm thấy an toàn và thoải mái hơn trong cuộc sống hàng ngày.
Trẻ em đặc biệt thường biểu hiện những hành vi mà cha mẹ có thể nhận thấy là bất thường, chẳng hạn như không giao tiếp bằng mắt, thích liếm hoặc chạm vào đồ vật một cách bất thường, hoặc thậm chí tự làm tổn thương bản thân như đập đầu hay cào cấu. Những hành vi này có thể khiến cha mẹ lo lắng và tìm kiếm nguyên nhân, đồng thời dẫn đến việc đưa trẻ đi đánh giá.
Rối loạn cảm giác về xúc giác và tiền đình là những vấn đề thường gặp. Một số trẻ có thể rất nhạy cảm với việc ôm ấp, có trẻ thì hoàn toàn tránh né sự tiếp xúc vật lý, trong khi những trẻ khác lại thích ôm chặt đến mức gây cảm giác đau đớn. Một số trẻ không chịu mặc những loại quần áo cứng như quần jean hoặc có mác chưa cắt, vì chúng cảm thấy như đang bị cào xé.
Một số trẻ lại có nhu cầu cao về cảm giác nặng nề, thích nằm dưới nhiều lớp chăn hoặc đồ vật nặng để cảm thấy an toàn. Trong khi đó, một số trẻ cũng rất nhạy cảm với các loại chất liệu như lông hoặc sợi vải mềm mại. Có những trẻ luôn cảm thấy chóng mặt hoặc có xu hướng thích quay tròn, vì cảm giác đó giống như đang ngồi trên tàu, tạo ra sự thoải mái cho chúng.
Cha mẹ cần nhận thức rõ về những rối loạn cảm giác này để hỗ trợ và tạo ra môi trường sống thoải mái cho trẻ. Việc quan sát và ghi nhận hành vi của trẻ giúp cha mẹ có cái nhìn sâu sắc hơn về thế giới nội tâm của trẻ, từ đó giúp trẻ vượt qua những rào cản trong giao tiếp và sự kết nối với môi trường xung quanh.
Trẻ em gặp vấn đề về cảm giác có thể thể hiện sự lo lắng khi di chuyển, thường xuyên sợ ngã hoặc không thể giữ thăng bằng, dẫn đến việc chúng đi lại một cách không ổn định. Mặc dù có thể đứng, nhưng chúng thường nghiêng ngả, làm cha mẹ chú ý đến những rối loạn tiền đình mà trẻ có thể gặp phải.
Bên cạnh đó, những rối loạn về thính giác cũng rất phổ biến. Trẻ có thể cực kỳ nhạy cảm với âm thanh, khiến chúng sợ hãi những tiếng động đột ngột như tiếng khoan hay tiếng đập. Những tiếng ồn trong siêu thị có thể làm trẻ hoảng sợ, khiến chúng cảm thấy cần phải trốn thoát khỏi không gian đó. Ngược lại, một số trẻ lại không thích không gian quá yên tĩnh, có thể dẫn đến việc chúng tìm kiếm âm thanh để cảm thấy thoải mái hơn.
Rối loạn về khứu giác cũng thường gặp, với trẻ có thể phản ứng mạnh mẽ với các mùi mà người lớn không cảm thấy gì. Trẻ có thể cảm thấy khó chịu và nôn mửa khi tiếp xúc với những mùi nhất định, chẳng hạn như ở những khu vực có đồ ăn. Một số trẻ có thể cho thấy dấu hiệu của rối loạn đa giác quan, nơi mà chúng gặp khó khăn khi xử lý nhiều hình thức kích thích cùng một lúc, như mùi vị và âm thanh.
Rối loạn về vị giác có thể biểu hiện qua việc trẻ cắn hay cho đồ vật vào miệng để khám phá. Những trẻ này thường có xu hướng kén ăn, chỉ chọn những loại thực phẩm quen thuộc, từ chối thử nghiệm những món ăn mới hoặc trái cây. Sự nhạy cảm và thói quen này khiến cha mẹ cần kiên nhẫn để tìm ra cách hỗ trợ trẻ tốt hơn trong việc tiếp xúc với những trải nghiệm mới và đa dạng hơn.
Nhiều trẻ em cảm thấy kinh dị khi nhìn thấy hoa quả, thậm chí chúng tránh xa hoặc từ chối tiếp xúc với những loại trái cây này, biểu hiện này có thể là dấu hiệu của rối loạn cảm giác ở trẻ. Một số trẻ có thiên hướng thích những món ăn quá cay, quá mặn hoặc quá ngọt và có thể có sự sợ hãi với việc đánh răng, dẫn đến tình trạng răng miệng xấu khi lớn lên.
Rối loạn về thị giác thể hiện qua việc trẻ nhìn chăm chăm vào một đồ vật cụ thể, như quạt hoặc những chi tiết nhỏ trên màn hình tivi. Chúng có thể cảm thấy hứng thú với ánh sáng lấp lánh, thường thích soi gương hoặc xem những thứ phát ra ánh sáng. Một số trẻ thậm chí có thể nhìn ngược chữ cái hay số trong một khoảng thời gian dài, gây ra sự khó chịu.
Ngoài ra, trẻ có thể bị rối loạn về vận động, với dáng đi bất thường, có thể chạy nghiêng đầu hoặc có dấu hiệu yếu ớt trong cơ thể. Nhiều trẻ gặp khó khăn trong việc nhảy hoặc giữ thăng bằng, dễ dàng gặp phải chấn thương do va chạm với đồ vật xung quanh mà không nhận thức được. Trẻ có thể chạy liên tục mà không có mục đích rõ ràng, thể hiện sự hiếu động quá mức hoặc thiếu khả năng tập trung.
Sự thiếu hụt trong cảm nhận bản thân và phản ứng với môi trường xung quanh đóng vai trò quan trọng trong việc nhận biết hành vi của trẻ. Tất cả những yếu tố trên đều cần được cha mẹ chú ý để có những giải pháp phù hợp giúp trẻ phát triển tốt hơn trong tương lai.
mà không có mục đích rõ ràng, trẻ em thường chỉ chạy nhảy để thỏa mãn các cảm giác mà không nhận thức được xung quanh. Thể hiện qua việc trẻ có thể không chú ý đến mọi người vào phòng hoặc khó khăn trong việc sử dụng các vật nhỏ, như cúc áo hay bút, khiến việc viết và thực hiện các kỹ năng vận động trở nên khó khăn. Điều này dẫn đến việc trẻ thường không quan sát hành động của mình một cách chính xác.
Những vấn đề cảm giác xã hội cũng rất phổ biến, khi trẻ có thể nói quá nhiều và không đúng ngữ cảnh hoặc khó kiềm chế cảm xúc, có thể tự dưng khóc mà không có lý do rõ ràng. Những hành vi này cho thấy sự rối loạn trong khả năng cảm nhận và tương tác xã hội của trẻ. Để xử lý những hành vi bất thường này, cha mẹ cần áp dụng những bài tập và trò chơi nhằm cải thiện cảm giác của trẻ.
Các phương pháp can thiệp như dừng hành vi sai, thay thế hành vi xấu và đánh lạc hướng thường chỉ là giải pháp tạm thời. Đối với các vấn đề liên quan đến giác quan, việc cải thiện thông qua các bài tập cụ thể là cần thiết. Cha mẹ cần tìm cách giúp trẻ dần dần làm quen với các cảm giác mà trẻ đang gặp khó khăn, như việc cho phép trẻ chạm vào những đồ vật mà chúng sợ hoặc không quen, từ đó giúp trẻ ổn định cảm giác.
Quá trình này có thể mất thời gian dài, từ hai ba tuần đến vài tháng hoặc thậm chí một năm, tùy thuộc vào mức độ rối loạn của trẻ. Việc lập danh sách các hành động cần thực hiện và theo dõi tiến trình sẽ giúp cha mẹ và trẻ có sự kiên nhẫn và định hướng trong quá trình cải thiện.
nếu như trẻ gặp rối loạn, cha mẹ cần xác định ba hành vi cần ưu tiên can thiệp trước để tập trung cải thiện, bởi không thể cùng lúc xử lý tất cả mọi hành vi. Mức độ cải thiện mong đợi có thể đạt khoảng 80%. Trong quá trình can thiệp, hành vi thường thay thế lẫn nhau, với trẻ thường có thêm nhiều hành vi mới trong giai đoạn phát triển từ 1 đến 6 tuổi. Sự thay đổi này là tự nhiên, có thể khiến cha mẹ cảm thấy can thiệp nhưng hành vi của trẻ vẫn tăng lên.
Can thiệp nên bao gồm việc tập luyện các giác quan, trong đó có thể áp dụng massage để cải thiện rối loạn cảm giác và giấc ngủ. Các phương pháp massage như nóng lạnh và massage bằng bàn chải có thể giúp trẻ nâng cao nhận thức về cơ thể. Cha mẹ có thể chuẩn bị một chai nước nóng, lạnh để triển khai phương pháp massage này lên tay và chân trẻ, qua đó giúp trẻ nhận thức tốt hơn về cảm giác nóng lạnh.
Ngoài ra, việc sử dụng bàn chải mềm để massage cũng giúp trẻ cảm nhận được những cảm giác đối lập, từ đó phát triển khả năng nhận biết. Việc thực hiện các bài massage này vào buổi tối trước khi ngủ không chỉ giúp trẻ dễ ngủ hơn mà còn mang lại cảm giác dễ chịu, gia tăng chất lượng giấc ngủ.
Một phương pháp khác có thể áp dụng là liệu pháp âm nhạc, được khuyến khích bởi một bác sĩ, với mục đích tăng cường khả năng tập trung cho trẻ. Liệu pháp này, cũng như việc can thiệp giác quan, cần được thực hiện liên tục để mang lại hiệu quả tốt nhất cho trẻ trong từng giai đoạn phát triển.
của trẻ, giúp trẻ xoa dịu những cảm xúc tiêu cực. Âm nhạc nhẹ nhàng tạo ra một không gian yên tĩnh, giúp trẻ tập trung hơn khi học tập và chơi. Khi trẻ ở trong môi trường có nhạc, cảm xúc của trẻ sẽ được ổn định, và những hành vi tiêu cực sẽ giảm đi nhanh chóng hơn so với khi trẻ ở những nơi ồn ào.
Trong quá trình tương tác, cha mẹ cũng nên tham khảo những cuốn sách có giá trị. Một cuốn sách rất hữu ích mà nhiều bậc phụ huynh nên tìm đọc là “Cún vì sao mình nhảy nhót”, giúp cha mẹ thấu hiểu cảm nhận của trẻ về thế giới xung quanh. Cuốn sách thứ hai rất đặc biệt là “10 điều trẻ tự kỷ mong muốn bạn hiểu”, được viết bởi một người mẹ có con tự kỷ. Cuốn sách này do một bạn trẻ 13 tuổi, không nói được nhưng giao tiếp qua bảng chữ, chia sẻ những cảm nhận sâu sắc về cuộc sống.
Những câu hỏi trong cuốn sách giúp bậc phụ huynh hiểu rõ hơn về cảm xúc và suy nghĩ của trẻ tự kỷ, nhận thấy rằng mặc dù trẻ có những rối loạn nhưng vẫn có thể yêu thương và giao tiếp, giống như những anh hùng vượt qua khó khăn trong cuộc sống. Cha mẹ có thể tham khảo thêm tài liệu hướng dẫn xử lý rối loạn cảm giác cho trẻ để áp dụng những trò chơi phù hợp, như trò chơi thị giác, thính giác, và xúc giác, nhằm cải thiện sự phát triển và hỗ trợ trẻ trong cuộc sống hàng ngày.
các hành vi của trẻ mà không cần phải đầu tư vào những món đồ chơi đắt tiền. Những trò chơi đơn giản, dễ kiếm cũng có thể giúp trẻ phát triển kỹ năng và cảm xúc. Việc tương tác giữa cha mẹ và trẻ thông qua các trò chơi sẽ tạo ra sự gắn kết và hiểu biết hơn giữa hai bên, góp phần nâng cao sự nhạy cảm của cha mẹ đối với những hành vi của trẻ.
Chia sẻ từ một phụ huynh, việc chứng kiến con thực hiện những hành động lặp đi lặp lại, như xếp đồ chơi theo hàng, có thể khiến cha mẹ cảm thấy lo lắng và khó chịu. Tuy nhiên, thay vì chỉ trích trẻ, họ cần hiểu rằng đây là cách trẻ đang cảm nhận và tương tác với thế giới xung quanh. Mỗi trẻ em đều có một cách riêng để biểu đạt và tiếp thu thông tin; do đó, việc thấu hiểu và đồng hành cùng trẻ bằng tình yêu thương là rất quan trọng. Khi cha mẹ trang bị kiến thức và hiểu được cảm xúc của trẻ, họ sẽ ít có cơ hội bùng nổ cảm xúc tiêu cực hơn.
Chương trình cũng tạo một không gian để các bậc phụ huynh chia sẻ những thắc mắc và băn khoăn về con cái, từ đó giúp mọi người cùng nhau học hỏi và tìm ra những giải pháp hiệu quả hơn trong việc nuôi dạy trẻ. Điều quan trọng nhất khi gặp phải những hành vi đặc biệt là cha mẹ nên hiểu rằng mỗi đứa trẻ đều hoàn hảo theo cách của riêng nó, và việc hỗ trợ chúng phát triển trong môi trường an toàn và yêu thương là mục tiêu cần hướng đến.
rối loạn cảm giác của trẻ mắc chứng tự kỷ xuất phát từ những tổn thương nhỏ ở não bộ. Những tổn thương này có thể không được phát hiện qua các phương pháp kiểm tra thông thường như điện não đồ vì chúng không đủ lớn để gây ảnh hưởng rõ ràng. Tuy nhiên, những ảnh hưởng này lại thể hiện qua hành vi và cảm giác của trẻ. Các khu vực trong não có trách nhiệm thực hiện các chức năng nhất định có thể bị tổn thương, dẫn đến những bất thường trong cách trẻ phản ứng với cảm giác xung quanh.
Khi các trung khu thần kinh trong não bộ không được kết nối đúng cách, thông tin từ não tới các cơ quan khác trong cơ thể cũng bị rối loạn. Điều này làm cho trẻ không thể thực hiện các yêu cầu từ não bộ một cách chính xác. Mặc dù trẻ có khả năng hiểu và mong muốn thực hiện những gì được yêu cầu, nhưng do các vấn đề trong đường truyền thần kinh, chúng không thể phản ứng theo cách mà cha mẹ và giáo viên mong đợi.
Để có thể hỗ trợ tốt nhất cho trẻ, ba mẹ cần nhận diện rõ các rối loạn cảm giác và hiểu rằng chúng không phải là biểu hiện của sự thiếu hiểu biết hay không nghe lời. Việc chia sẻ kiến thức về các rối loạn này sẽ giúp phụ huynh và giáo viên có được cái nhìn sâu sắc hơn nhằm đồng hành cùng trẻ trong quá trình phát triển và vượt qua những thách thức mà trẻ gặp phải. Những nỗ lực này không chỉ giúp trẻ mà còn tạo sự hiểu biết và đồng cảm trong mối quan hệ giữa trẻ và những người xung quanh.
khi người ta yêu cầu trẻ thực hiện những hành động mà chúng không quen thuộc, giống như việc viết bằng tay trái trong khi chúng đã quen viết bằng tay phải, sẽ gây ra rất nhiều khó khăn. Trẻ hiểu yêu cầu nhưng cảm thấy không thể thực hiện do cơ chế cơ thể phản ứng không đúng. Điều này cho thấy sự tổn thương ở các trung khu trong não ảnh hưởng đến khả năng thực hiện hành vi thông qua việc kết nối thần kinh giữa các khu vực khác nhau.
Cụ thể, sự kết nối giữa hai bán cầu não, nơi mà bán cầu trái chủ yếu phụ trách ngôn ngữ và bán cầu phải liên quan đến vận động, có thể bị gián đoạn. Nếu một trong những khu vực này bị ảnh hưởng, những khu vực khác cũng sẽ bị rối loạn theo. Trẻ mắc chứng tự kỷ không chỉ gặp phải những rối loạn cảm giác mà còn phải đối mặt với những vấn đề về mặt cảm xúc và hành vi, khiến cho việc hiểu và tiếp nhận cảm xúc trở nên khó khăn. Trong não bộ, có hai hạt hạnh nhân giữ vai trò quan trọng trong việc nhận diện và phản ứng với cảm xúc. Những hạt này thường hoạt động bình thường sẽ chỉ phát sáng khi có tín hiệu nguy hiểm, giúp chúng ta phản ứng kịp thời. Tuy nhiên, ở trẻ tự kỷ, sự phát triển bất thường của hai hạt này khiến chúng luôn trong trạng thái cảnh giác cao độ.
Điều này có nghĩa là trẻ không chỉ cảm thấy lo âu mà còn luôn nhận thấy mọi tình huống xung quanh như là một mối đe dọa, điều này dẫn đến việc chúng chực chờ để phản ứng trước sự thay đổi. Vấn đề này khiến trẻ thường thích sự ổn định và các khuôn mẫu quen thuộc, đồng thời cảm thấy căng thẳng trước bất kỳ thay đổi nào trong môi trường. Các bậc phụ huynh nên lưu ý điều này để hỗ trợ con cái tốt hơn, nhận diện những dấu hiệu căng thẳng và giúp trẻ dần dần thích nghi hơn với những thay đổi, tạo sự an toàn và thoải mái cho trẻ trong quá trình phát triển.
trẻ thường cảm thấy đề phòng, dẫn đến sự bất ổn trong cảm xúc như cười nhưng lại khóc, hoặc có hành vi chạy trốn. Điều này làm nổi bật tầm quan trọng của việc hiểu rõ những hành vi bất thường của trẻ, vì chúng thường bắt nguồn từ những rối loạn bên trong. Các chuyên gia khuyên rằng mỗi bậc phụ huynh nên quan sát và ghi nhận cả những điểm mạnh và điểm yếu của trẻ. Sử dụng một hình ảnh đơn giản như tờ giấy trắng với một điểm đen, chúng ta có thể học cách nhìn nhận tích cực hơn về trẻ. Nếu chúng ta chỉ tập trung vào điểm đen, ta sẽ dễ dàng bỏ qua những ưu điểm lớn lao mà trẻ sở hữu.
Việc điều chỉnh cách nhìn nhận của bản thân có thể giúp tạo ra một môi trường tích cực, nơi trẻ cảm thấy được hiểu và tôn trọng. Các hành vi bất thường mà trẻ thể hiện không nên được coi là vấn đề mà phải là cách giao tiếp của trẻ với thế giới xung quanh, phản ánh những khó khăn mà chúng đang trải qua. Để hỗ trợ trẻ tốt hơn, phụ huynh cần cảm thông cho những cảm xúc của trẻ, đồng thời tôn trọng những khác biệt của chúng.
Thảo luận với nhau về những câu hỏi và mối quan tâm của các bậc phụ huynh sẽ mang lại những hiểu biết bổ ích, vì vậy việc lắng nghe những chia sẻ từ nhau là rất cần thiết. Các bậc phụ huynh có thể xem lại các buổi học trước trên kênh YouTube để nắm bắt thêm kiến thức và cách thức hỗ trợ con cái trong quá trình phát triển.
nhóm cha mẹ cũng tập trung vào việc hỗ trợ không chỉ trẻ đặc biệt mà còn cả các bậc phụ huynh, nhằm tạo ra một môi trường gia đình hòa thuận và hạnh phúc. Qua các buổi trao đổi, nhóm hướng tới việc tháo gỡ những rối loạn trong tâm lý để mọi người có thể hỗ trợ con cái tốt hơn. Có một ý kiến cho rằng sự tham gia của các ông bố thường thấp hơn, điều này phản ánh một quan niệm xã hội rằng việc chăm sóc con cái thường được xem là trách nhiệm của mẹ.
Trong các buổi thảo luận, nhiều mẹ thường gặp khó khăn trong việc vừa chăm sóc con vừa tham gia cuộc trò chuyện, điều này gợi ý rằng sự quan tâm và hỗ trợ từ cha cũng là rất quan trọng. Một câu hỏi được đặt ra về một đứa trẻ 26 tháng tuổi bị tự kỷ và có hành vi sờ bộ phận sinh dục. Các chuyên gia cho rằng việc này là một phần phát triển tự nhiên trong cuộc sống của trẻ, đặc biệt là trong độ tuổi dậy thì.
Tuy nhiên, các bậc phụ huynh cần lưu ý rằng sự tò mò về cơ thể là điều bình thường và cần phải có hướng dẫn phù hợp để trẻ phát triển một cách lành mạnh. Các cha mẹ được khuyến khích tìm kiếm các phương pháp giáo dục giúp trẻ hiểu rõ về cơ thể của mình, cũng như tạo không gian an toàn cho trẻ có thể khám phá một cách tự nhiên mà không cảm thấy bị cấm đoán. Việc này rất quan trọng trong quá trình trưởng thành và phát triển tâm lý của trẻ.
đến việc chăm sóc trẻ có những nỗi sợ hãi đặc biệt, chẳng hạn như việc cắt tóc. Một phụ huynh đã chia sẻ kinh nghiệm của mình với con trai 30 tháng tuổi, bé rất sợ cắt tóc và thường trốn chạy khi thấy đồ cắt tóc. Mẹ bé lo ngại rằng nếu ôm chặt bé trong quá trình cắt tóc, sẽ ảnh hưởng đến tâm lý của bé.
Người chia sẻ đã từng trải qua một trường hợp tương tự với con mình khi còn nhỏ. Khi đó, mẹ đã không nhận ra rằng con có chứng tự kỷ và bị rối loạn thính giác. Lần đầu tiên đưa con đi cắt tóc, mẹ đã không quan tâm đến cảm xúc của con và đặt con vào tình huống căng thẳng, khiến con sợ hãi hơn. Bé đã không hề khóc thành tiếng, mà chỉ im lặng, điều này đã tạo ra nỗi sợ rất lớn với việc cắt tóc.
Sau trải nghiệm đáng sợ này, người mẹ bắt đầu tìm kiếm cách giúp con vượt qua nỗi sợ. Bà khuyên các phụ huynh nên giới thiệu cho trẻ những tình huống cắt tóc một cách nhẹ nhàng hơn, như cho trẻ xem video cắt tóc hoặc cho trẻ chơi với các đồ vật liên quan đến cắt tóc để làm quen dần. Điều này không chỉ giúp trẻ làm quen với quá trình cắt tóc mà còn tạo ra cảm giác an toàn và thoải mái hơn khi đối diện với trải nghiệm này.
sợ hãi của trẻ có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Một số trẻ có thể sợ âm thanh từ máy tông đơ, trong khi những người khác có thể cảm thấy khó chịu với cảm giác tóc bị cắt. Để đối phó với vấn đề này, phụ huynh cần lắng nghe và nhận biết nỗi sợ của con. Nếu trẻ sợ tông đơ, có thể bắt đầu bằng việc sử dụng kéo để cắt tóc. Việc này không chỉ giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn mà còn làm giảm áp lực trong quá trình cắt tóc.
Ngoài ra, việc cắt tóc khi trẻ đang ngủ cũng là một giải pháp khả thi trong những trường hợp khẩn cấp. Qua thời gian, nếu trẻ không thích quá trình cắt tóc, cha mẹ có thể đầu tư vào một chiếc tông đơ có âm thanh nhỏ và dễ chịu. Việc cho trẻ xem video về việc cắt tóc có thể giúp trẻ hiểu hơn về quy trình này và tạo cho trẻ cảm giác an toàn.
Khi giới thiệu tông đơ mới, các phụ huynh nên dành thời gian để trẻ quen dần với âm thanh và hình thức của nó. Sau khi trẻ đã quen, việc cắt tóc sẽ trở nên dễ dàng hơn. Cha mẹ có thể tạo ra một không gian thú vị khi cắt tóc, như cho trẻ lựa chọn một món quà hoặc kẹo sau khi hoàn thành. Điều này không chỉ tạo ra động lực cho trẻ mà còn giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn trong quá trình cắt tóc trong tương lai. Qua từng lần cắt tóc, sự lo lắng của trẻ sẽ giảm dần và cuối cùng, trẻ sẽ cảm thấy thoải mái với việc làm này.
cắt tóc dần dần trở thành thói quen của trẻ khi cha mẹ kiên trì và điều chỉnh cách tiếp cận. Suốt quá trình này, việc tạo ra một môi trường thoải mái và dễ chịu là rất quan trọng. Khi trẻ quen với việc cắt tóc, mẹ chỉ cần nhắc nhở thì trẻ tự động ngồi vào ghế cắt tóc. Những nỗi sợ ban đầu sẽ giảm đi khi trẻ được giới thiệu qua các video hoặc chương trình mà trẻ yêu thích, tạo cảm giác an toàn hơn trong quá trình này.
Cha mẹ có thể sử dụng áo choàng để tránh tóc rơi trên cơ thể trẻ, giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn. Sự quan tâm đến tâm lý trẻ là cần thiết; không nên áp đặt áp lực, vì điều này chỉ càng làm tăng nỗi sợ hãi mà trẻ đã có. Việc sử dụng các phương pháp phân tán như bật tivi hoặc đặt trẻ vào các hoạt động thú vị trong lúc cắt tóc cũng rất hữu ích.
Việc nhận thức và tuổi tác của trẻ ảnh hưởng đến cách trẻ xử lý nỗi sợ khi cắt tóc. Với những trẻ nhỏ chưa phát triển nhiều về nhận thức, cha mẹ có thể cần tìm những phương pháp tập trung hơn, như cắt tóc khi trẻ ngủ. Bằng cách này, việc cắt tóc trở nên nhẹ nhàng mà không gây ra nỗi lo lắng cho trẻ. Khi trẻ lớn lên và khả năng nhận thức được cải thiện, cần tiếp tục hỗ trợ trẻ hiểu rằng cắt tóc không đáng sợ, từ đó giúp trẻ phát triển kỹ năng và sự tự tin khi đối diện với những trải nghiệm mới.
việc giúp trẻ quen dần với những điều mới, như cắt tóc, được nhấn mạnh thông qua việc tạo ra một môi trường tích cực và những hoạt động như chơi trò chơi hoặc sử dụng tranh ảnh và âm thanh để giảm cảm giác lo lắng. Cha mẹ nên chuẩn bị tâm lý cho trẻ bằng cách nói về những gì sắp xảy ra và tạo ra sự liên kết giữa việc cắt tóc với những trải nghiệm vui vẻ khác. Nói về việc cùng nhau cắt tóc trong gia đình hoặc xem các bạn khác cắt tóc sẽ giúp trẻ cảm thấy bình thường hơn.
Trong trường hợp trẻ có những rối loạn hành vi như tăng động, cần có cách tiếp cận kiên nhẫn hơn. Cha mẹ có thể cảm thấy lo lắng khi thấy trẻ không tập trung hoặc có những hành động tăng động, nhưng điều này cần được theo dõi chặt chẽ và có thể mất thời gian để trẻ điều chỉnh. Việc can thiệp sớm là điều cần thiết nhưng cũng cần xem xét tình trạng phát triển của trẻ để tránh áp lực không cần thiết. Đối với trẻ từ 5 tuổi trở lên, việc xác định tình trạng tăng động giảm chú ý trở nên cụ thể hơn và cần dựa vào các tiêu chí chính thức để có kết luận chính xác.
Cha mẹ cũng có thể tham gia vào các phương pháp can thiệp như massage để giúp trẻ thư giãn hơn, từ đó hạn chế được sự tăng động. Quan trọng là phải duy trì một thái độ bình tĩnh và vui vẻ trong quá trình này, điều này sẽ giúp trẻ cảm thấy yên tâm hơn. Trẻ có thể mất từ vài tuần đến vài tháng để quen với các tình huống mới, nên việc kiên nhẫn và theo dõi hành vi của trẻ là rất quan trọng để đánh giá sự tiến bộ trong quá trình phát triển của trẻ.
yếu tố như chế độ ăn uống có thể làm gia tăng những biểu hiện tăng động và giảm chú ý ở trẻ. Các nghiên cứu cho thấy rằng những thực phẩm có đường, đồ ngọt, và thực phẩm chế biến sẵn có thể kích thích sự dư thừa năng lượng trong cơ thể trẻ, làm cho trẻ khó tập trung và dễ bị phân tâm. Việc tránh những loại thực phẩm này, đặc biệt là vào buổi tối, có thể giúp trẻ cải thiện giấc ngủ, qua đó giảm bớt các triệu chứng tăng động.
Ngoài ra, cần lưu ý rằng mức độ phát triển nhận thức và tuổi đời của trẻ cũng góp phần không nhỏ vào khả năng tập trung và hành vi của trẻ. Trẻ nhỏ thường dễ bị tác động bởi môi trường xung quanh và cảm giác của bản thân, do đó việc tạo ra một không gian ổn định và an toàn là rất quan trọng. Cha mẹ nên chú ý đến dấu hiệu căng thẳng hay lo âu của trẻ để có thể can thiệp kịp thời.
Những hoạt động thể chất cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giải phóng năng lượng dư thừa. Cha mẹ có thể khuyến khích trẻ tham gia các môn thể thao khác nhau, như chạy nhảy, đạp xe hoặc các trò chơi vận động, để giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn và dễ dàng tập trung hơn trong các hoạt động cần sự chú ý. Việc tạo ra thời gian hoạt động ngoại khóa và cho trẻ tham gia nhiều vào các hoạt động thể chất sẽ cải thiện sức khỏe tâm lý và thể chất của trẻ, đồng thời giúp trẻ phát triển các kỹ năng xã hội và khả năng giao tiếp.
Khi trẻ đã được giải phóng năng lượng và cảm thấy thư giãn, cha mẹ có thể dễ dàng hướng dẫn trẻ hơn trong việc học tập và các hoạt động cần sự tập trung. Điều này không chỉ giúp trẻ trở nên tự tin hơn mà còn giúp cải thiện mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái, khi trẻ cảm nhận được sự chú ý và yêu thương từ gia đình.
các hoạt động thể chất và chế độ ăn uống có sự chặt chẽ với nhau. Lượng thức ăn mà trẻ tiêu thụ cần phải được kiểm soát cẩn thận để không làm tăng mức năng lượng quá mức, dẫn đến tình trạng khó kiểm soát hành vi. Cha mẹ nên chú ý rằng việc chuyển đổi đột ngột trong chế độ ăn uống, như giảm hoặc loại bỏ đường, có thể gây khó khăn cho trẻ. Thay vào đó, việc thực hiện thay đổi dần dần, từ việc giảm lượng đường trong sữa hoặc thực phẩm khác, sẽ giúp trẻ dễ thích nghi hơn.
Chế độ tập luyện cũng cần được điều chỉnh theo từng giai đoạn. Việc bắt đầu từ những bài tập nhẹ nhàng kết hợp với những trò chơi thú vị có thể giúp trẻ dần dần quen với việc vận động nhiều hơn. Theo thời gian, tăng dần thời gian và độ khó của các bài tập sẽ mang lại hiệu quả cao hơn trong việc giảm sự hiếu động và cải thiện khả năng tập trung của trẻ.
Bên cạnh đó, massage cũng là một phương pháp hữu ích trong việc giúp trẻ cân bằng cảm giác và thư giãn cơ thể. Những động tác massage đơn giản có thể hỗ trợ giảm căng thẳng và cải thiện giấc ngủ cho trẻ, từ đó góp phần vào việc ổn định hành vi. Việc kết hợp giữa dinh dưỡng hợp lý, hoạt động thể chất và các kỹ thuật thư giãn như massage sẽ tạo ra một môi trường phát triển toàn diện và tốt nhất cho trẻ. Cha mẹ cần kiên nhẫn và theo dõi sự thay đổi của trẻ qua từng giai đoạn để có những điều chỉnh phù hợp.
đứa trẻ tạo cảm giác thoải mái và thư giãn hơn. Cha mẹ có thể kết hợp giữa việc massage và giao tiếp để tạo ra môi trường ấm áp và an toàn cho trẻ. Việc xoa đầu từ từ và êm dịu giúp máu lưu thông tốt hơn, đồng thời tạo cảm giác dễ chịu cho trẻ, từ đó nâng cao chất lượng giấc ngủ.
Ngoài ra, việc chú trọng đến các thói quen trước khi đi ngủ cũng rất quan trọng. Cha mẹ nên thiết lập một thói quen nhẹ nhàng, chẳng hạn như đọc sách hoặc hát ru, để trẻ cảm thấy thư giãn và dễ đi vào giấc ngủ. Khi áp dụng massage, có thể bắt đầu bằng những động tác xoa đầu nhẹ nhàng, tiếp theo là massage vùng trán và lông mày. Những động tác này vừa giúp trẻ ngủ dễ hơn, vừa tạo cơ hội để giao tiếp và thể hiện tình yêu thương.
Bằng cách chú ý đến chế độ dinh dưỡng và thói quen giấc ngủ, cha mẹ sẽ tạo ra những thói quen tốt cho trẻ. Sự kết hợp này không chỉ giúp trẻ ngủ ngon hơn mà còn cải thiện sức khỏe tâm lý và hành vi của trẻ trong suốt cả ngày. Việc nhận biết và điều chỉnh các yếu tố ảnh hưởng đến giấc ngủ và dinh dưỡng sẽ góp phần giúp trẻ phát triển một cách toàn diện và khỏe mạnh hơn.
các bạn có rối loạn cảm giác về thị giác cảm thấy thoải mái hơn. Phương pháp massage không chỉ giúp trẻ thư giãn mà còn hỗ trợ những trẻ chậm nói bằng cách kích thích cơ miệng và giúp trẻ phát triển khả năng ngôn ngữ. Cha mẹ có thể sử dụng các động tác nhẹ nhàng, như ấn vào mũi và để các cơ miệng của trẻ trở nên mềm mại và linh hoạt hơn.
Việc massage cánh tay và bàn tay cũng rất quan trọng, khi cha mẹ có thể dùng hai ngón tay nhẹ nhàng xoa bóp từ ngoài vào trong để cải thiện lưu thông máu và mang lại cảm giác ấm áp cho trẻ. Tương tự, với chân, cha mẹ có thể massage từ mặt ngoài xuống rồi quay lại mặt trong để trẻ cảm thấy dễ chịu và thoải mái.
Đặc biệt, khi trẻ có vấn đề về tiêu hóa như táo bón hoặc tiêu chảy, cha mẹ nên chú ý massage bụng theo chiều kim đồng hồ giúp cải thiện tình trạng này. Phương pháp massage cũng có thể được áp dụng cho lưng, nơi cha mẹ nhẹ nhàng ấn dọc theo cột sống, tạo cảm giác thoải mái cho trẻ.
Cuối cùng, sau khi hoàn thành việc massage cho trẻ, việc trở lại xoa đầu và giao tiếp với trẻ, như tạo liên kết qua ánh mắt, sẽ giúp trẻ cảm thấy yên tâm và dễ dàng đi vào giấc ngủ. Những phương pháp này không chỉ đơn thuần là xoa bóp mà còn giúp xây dựng mối quan hệ chặt chẽ giữa cha mẹ và trẻ, đồng thời thúc đẩy sự phát triển sức khỏe và tinh thần cho trẻ.
đưa con lên massage và trò chuyện thông qua những trò chơi tương tác cơ thể. Việc này không chỉ giúp trẻ học hỏi mà còn tạo cơ hội cho cha mẹ đồng hành và gắn kết với con bất kỳ lúc nào, kể cả khi chuẩn bị đi ngủ. Chị Viên Ngọc cũng góp ý rằng phương pháp này không chỉ hiệu quả cho trẻ mà còn có tác dụng tích cực đối với cả cha mẹ.
Khi cha mẹ mệt mỏi trở về sau một ngày làm việc, việc massage đầu có thể giúp thư giãn cho cả hai bên. Những tương tác như nhìn thẳng vào mắt nhau và chia sẻ cảm xúc có thể thúc đẩy sự giao tiếp và thấu hiểu giữa vợ chồng. Đối với những trẻ có rối loạn cảm xúc, việc massage có thể xoa dịu những lo âu và giúp chúng cảm thấy thoải mái hơn.
Trẻ em thường nhạy cảm với môi trường xung quanh, đặc biệt là trong những ngày thời tiết thay đổi hoặc khi trời nóng. Sự thay đổi này có thể khiến trẻ cảm thấy bứt rứt, khó chịu, và kêu khóc. Điều này đôi khi dẫn đến những hành vi tự hại. Việc chia sẻ, âu yếm và massage sẽ giúp trẻ được an ủi, tạo không gian an toàn cho cảm xúc của trẻ.
Massage cũng giúp trẻ tìm ra phương pháp để giảm bớt cảm giác khó chịu. Một số trẻ sẽ thích massage nhẹ nhàng, trong khi đó một số khác lại thích những cảm giác mới lạ như ánh sáng hay vật liệu mềm mại. Việc thử nghiệm với những cách khác nhau sẽ làm trẻ thấy thú vị hơn và từ đó hình thành được mối liên kết chặt chẽ với cha mẹ.
Cuộc trò chuyện kết thúc với những lưu ý dành cho phụ huynh, khuyến khích họ tiếp tục áp dụng các phương pháp tích cực này cho trẻ trong cuộc sống hàng ngày. Nếu có thêm câu hỏi, mọi người có thể trao đổi qua nhóm Zalo, và hẹn gặp lại vào thứ tư tuần tới để tiếp tục các chủ đề liên quan.
tiếp tục gặp nhau và chia sẻ những kiến thức bổ ích. Tuần tới, có thể sẽ chuyển sang chủ đề nghiên cứu về âm nhạc trị liệu cho trẻ em. Âm nhạc không chỉ mang lại sự thư giãn mà còn giúp trẻ tập trung tốt hơn. Ngoài ra, âm nhạc còn có tác dụng chữa lành cho cả cha mẹ, giúp giải tỏa stress và tạo cảm giác bình an trong cuộc sống.
Chương trình sắp tới sẽ cung cấp cho các bậc phụ huynh hiểu hơn về chất lượng âm nhạc và tác động của nó đến trẻ nhỏ. Những kiến thức này sẽ giúp cha mẹ áp dụng âm nhạc trong việc chăm sóc và giáo dục con cái một cách hiệu quả hơn. Các buổi chia sẻ sắp tới hứa hẹn sẽ mang lại nhiều thông tin giá trị.
Ban tổ chức bày tỏ lòng cảm ơn đến các phụ huynh đã theo dõi chương trình và hy vọng mọi người sẽ có một buổi tối tràn đầy kiến thức. Chúc các mẹ và các con ngủ ngon và hẹn gặp lại trong những buổi tiếp theo.