NVB – Nỗ lực thoát lỗ kéo dài 2025 – huy động 7500 tỷ che khoản lỗ lũy kế 5700 tỷ – NCB
1. Phương án tăng vốn điều lệ 7.500 tỷ đồng năm 2025 và kế hoạch sử dụng vốn
Câu hỏi liên quan đến công tác điều hành bao gồm cả hoạt động kinh doanh, phân khúc khách hàng, chính sách tín dụng và chi phí quản lý. Xin phép đại hội, chúng tôi sẽ lần lượt trả lời tất cả các câu hỏi. Tôi sẽ điều phối các thành viên trong Ban Chủ tọa để trả lời từng câu hỏi mà cổ đông đã gửi đến.
Tại thời điểm năm 2021, vốn điều lệ của NCB (Mã Cổ phiếu: NVB) là 4.100 tỷ đồng. Trong thời gian vừa qua, chúng ta đã có hai đợt tăng vốn:
- Đợt đầu tiên vào năm 2022, tăng thêm 1.500 tỷ đồng.
- Đợt thứ hai vào năm 2024, tăng tiếp gần 6.200 tỷ đồng.
Tổng vốn điều lệ của ngân hàng tính đến hiện nay là gần 11.800 tỷ đồng.
Vậy tại sao NCB tiếp tục lựa chọn việc tăng vốn điều lệ năm nay với giá trị lên đến 7.500 tỷ đồng?
Mặc dù chúng ta vừa có một đợt tăng vốn khá lớn vào năm 2024, nhưng theo báo cáo tài chính công bố minh bạch trên website của ngân hàng, tính đến hết năm 2024, NCB vẫn phải thực hiện một loạt nghĩa vụ tài chính theo chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước tại Công văn số 62 năm 2024. Các nghĩa vụ này bao gồm:
- Thoái lãi
- Trích lập dự phòng rủi ro đối với các khoản nợ có vấn đề
Tất cả các khoản này đều đã phát sinh trước năm 2021. Sau khi tái cơ cấu với sự tham gia của các cổ đông mới, tính đến cuối năm nay, lỗ lũy kế của ngân hàng vào khoảng 5.800 – 6.000 tỷ đồng.
Do đó, Ban lãnh đạo ngân hàng nhận thấy tính cấp bách của việc phải đẩy nhanh tiến độ tăng vốn so với đề án cơ cấu lại đã trình Ngân hàng Nhà nước phê duyệt. Theo đề án ban đầu, dự kiến năm 2026 – 2027 mới tăng vốn 7.000 tỷ đồng, nhưng chúng tôi mong muốn có sức mạnh tài chính nội tại tốt hơn và nhanh hơn để tận dụng cơ hội kinh doanh. Vì vậy, lần này, chúng tôi mạnh dạn đề xuất Đại hội đồng cổ đông thông qua kế hoạch tăng vốn sớm hơn.
Kế hoạch sử dụng 7.500 tỷ đồng này bao gồm:
- Đảm bảo tỷ lệ an toàn vốn (CAR) theo quy định mới nhất của Ngân hàng Nhà nước tại Thông tư 41. Nếu hoàn thành tăng vốn 7.500 tỷ đồng trong năm nay, hệ số CAR sẽ đạt trên 8%, đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe của hệ thống ngân hàng.
- Tăng nguồn vốn phục vụ hoạt động kinh doanh, chủ yếu cung ứng vốn cho nền kinh tế, doanh nghiệp và cá nhân thuộc phân khúc khách hàng mục tiêu.
- Đầu tư vào chuyển đổi số và công nghệ, tiếp nối chiến lược đầu tư mỗi năm khoảng 10 triệu USD trong 4 năm liên tiếp.
- Tăng cường nhận diện thương hiệu, mở rộng hệ thống giao dịch và nền tảng số để giúp khách hàng tiếp cận dịch vụ của NCB dễ dàng hơn.
- Hỗ trợ hoạt động kinh doanh của các đơn vị thuộc ngân hàng, trong đó có AMC (Công ty quản lý tài sản). Trước đây, NCB đã xin 200 tỷ đồng để tăng vốn cho AMC, nhưng đơn vị này chưa sử dụng. Khi AMC có nhu cầu, chúng tôi sẽ trình Đại hội cổ đông xem xét.
2. Xử lý nợ xấu năm 2025
Kính thưa quý cổ đông, bên cạnh hoạt động kinh doanh và chuyển đổi số, xử lý nợ xấu là nhiệm vụ trọng tâm của NCB trong nhiều năm qua và sẽ tiếp tục được đẩy mạnh trong thời gian tới.
Trong năm 2024, NCB đã đạt được một số kết quả tích cực:
- Tổng số nợ xấu (gốc và lãi) thu hồi đạt gần 7.000 tỷ đồng, trong đó có 4.300 tỷ đồng tiền gốc.
- Chúng tôi đã vượt kế hoạch thu hồi nợ xấu theo cam kết với Ngân hàng Nhà nước.
Năm 2025, chúng tôi đặt mục tiêu thu hồi tối thiểu 3.600 tỷ đồng nợ gốc, đồng thời tiếp tục triển khai các giải pháp để vượt mục tiêu này.
Ngoài ra, ngân hàng đã kiện toàn hệ thống quản trị rủi ro:
- 100% hồ sơ tín dụng được tập trung về một đầu mối quản lý, giúp kiểm soát chất lượng nợ tốt hơn.
- Tỷ lệ nợ xấu từ năm 2023 đến nay duy trì dưới 1% (khoảng 0,73%).
- Ứng dụng công nghệ vào cảnh báo sớm và kiểm soát điều kiện tín dụng cấp cho khách hàng.
Chúng tôi tin rằng với những giải pháp này, chất lượng tín dụng của NCB sẽ tiếp tục được cải thiện mạnh mẽ trong năm 2025 và các năm tiếp theo.
3. Kế hoạch lợi nhuận 2024 – 2025
Thưa quý cổ đông, như đã báo cáo, NCB đang triển khai chiến lược trích lập dự phòng và thoái lãi dự thu theo đúng yêu cầu của Ngân hàng Nhà nước.
Hiện tại, lãi phải chi trả của NCB cao, nhưng lãi dự thu lại thấp. Nguyên nhân là danh mục tài sản xấu của ngân hàng vẫn còn lớn, dẫn đến việc phải trả lãi huy động đầy đủ nhưng không thu được lãi từ các khoản nợ đã chuyển thành nợ xấu.
Chúng tôi cam kết sẽ tiếp tục tái cơ cấu danh mục tài sản, xử lý nợ xấu và cải thiện hiệu quả hoạt động để hướng tới lợi nhuận bền vững từ năm 2025 trở đi.
2 – Thực trạng tài chính của ngân hàng theo đề án
Khi các khoản nợ chuyển thành quá hạn, theo quy định của Ngân hàng Nhà nước, NCB phải ngay lập tức dừng dự thu và chuyển các khoản nợ này ra theo dõi ngoại bảng cân đối kế toán. Khi ngân hàng xử lý được nợ và thu hồi lãi, khoản thu đó sẽ được hạch toán vào lợi nhuận ngay tại thời điểm thu được.
Nội dung này mang tính kỹ thuật về hạch toán kế toán, nhưng xin giải trình với quý cổ đông rằng: chi phí của ngân hàng cao vì phải dự chi trả lãi đầy đủ theo quy định. Ngược lại, thu nhập dự thu thấp do ngân hàng đang có các khoản nợ quá hạn và nợ xấu cao. Tuy nhiên, nếu xét riêng năm 2024, các khoản tín dụng mới được giải ngân đã tạo ra tổng thu nhập thuần sau dự phòng rủi ro là 2.968 tỷ đồng. Sau khi trích lập dự phòng, lợi nhuận thuần của ngân hàng đạt 1.300 tỷ đồng. Điều này cho thấy, khoản lỗ lũy kế của ngân hàng chủ yếu đến từ các khoản nợ phát sinh trước năm 2021, và ngân hàng đang thực hiện theo đúng lộ trình tái cơ cấu được Ngân hàng Nhà nước phê duyệt.
Chi phí quản lý và chi phí lương nhân viên
Một câu hỏi từ cổ đông liên quan đến chi phí quản lý, đặc biệt là chi phí lương nhân viên, khi mà chi phí trả lãi cao và thu nhập dự thu thấp. Xin báo cáo rằng:
- Trước năm 2021, NCB có 90 điểm giao dịch, bao gồm 24 chi nhánh và các phòng giao dịch, với tổng số hơn 2.100 nhân sự.
- Sau khi có bộ máy quản trị điều hành mới, chúng tôi nhận thấy xu hướng ngân hàng số ngày càng quan trọng. Do đó, đã trình Ngân hàng Nhà nước và thực hiện đóng 25 điểm giao dịch (23 phòng giao dịch và 2 chi nhánh).
- Số lượng nhân sự giảm từ 2.100 xuống 1.800 người. Tuy nhiên, do tốc độ tăng trưởng tín dụng và huy động vốn trung bình 22 – 30%/năm, ngân hàng đã đầu tư tổng thể vào hệ thống, bao gồm nhận diện thương hiệu, công nghệ và chuyển đổi số.
Chi phí đầu tư vào công nghệ và chuyển đổi số ban đầu rất lớn nhưng sẽ mang lại lợi ích dài hạn. Theo tính toán, đến năm 2027, hệ thống chuyển đổi số của ngân hàng sẽ đạt điểm hòa vốn và đóng góp quan trọng vào tỷ suất lợi nhuận (ROE).
Ngoài ra, ngân hàng đã tái cấu trúc đội ngũ nhân sự, tuyển dụng các nhân sự chất lượng cao từ thị trường. Để thu hút nhân sự giỏi, chế độ đãi ngộ phải đủ cạnh tranh. Nhờ vậy, thu nhập bình quân của nhân viên NCB đã tăng từ thứ 25 (năm 2021) lên thứ 12-13 trên thị trường vào năm 2024.
Theo tư vấn từ Mercer, một công ty tư vấn nhân sự hàng đầu thế giới, NCB đã tham khảo khung thu nhập của các ngân hàng hiệu quả như Techcombank, VPBank, MB, ACB, Sacombank… để đảm bảo cạnh tranh. Dự kiến đến năm 2027, năng suất lao động của nhân viên NCB sẽ tiệm cận với các ngân hàng lớn và có hiệu quả cao trên thị trường.
Chi phí quản lý cũng tăng do đầu tư vào truyền thông, thương hiệu và mở rộng mạng lưới. Tuy nhiên, chỉ số CIR (Cost-to-Income Ratio – chi phí trên thu nhập thuần) của ngân hàng đã giảm từ 60% (năm 2021) xuống còn hơn 40% (năm 2024). Mục tiêu năm 2025 là 38-40%, mức khá cạnh tranh với các ngân hàng cùng quy mô.
Như vậy, mặc dù chi phí quản lý tăng, nhưng tốc độ tăng thấp hơn tốc độ tăng trưởng doanh thu. Dự kiến năm 2025, ngân hàng sẽ đạt lợi nhuận 59 tỷ đồng, tức là đã có thể tự vận hành bền vững, ngay cả sau khi tiếp tục trích lập dự phòng theo đề án tái cơ cấu.
Xử lý 200 triệu cổ phần của BAV
Một câu hỏi khác từ cổ đông liên quan đến hơn 200 triệu cổ phần BAV (Bamboo Airways). Đây là một nghị quyết mà Ban Kiểm soát đã nhắc nhở Hội đồng Quản trị nhưng chưa thể hoàn thành trong năm 2024.
Trước đó, NCB đã có đối tác đặt vấn đề mua lại số cổ phần này, với số tiền đủ để bù đắp toàn bộ gốc và lãi huy động. Tuy nhiên, do ngành hàng không toàn cầu gặp khó khăn sau COVID-19, đặc biệt là vấn đề thiếu hụt máy bay, Bamboo Airways cũng chịu ảnh hưởng như các hãng hàng không khác tại Việt Nam.
Do đó, đối tác mua lại cổ phần đã đề nghị gia hạn thanh toán đến muộn nhất năm 2026. Nếu đến thời điểm đó ngân hàng thu hồi được khoản đầu tư này, sẽ có một khoản thu nhập bất thường bổ sung vào kết quả kinh doanh. Điều này cũng đồng nghĩa với việc các khoản trích lập dự phòng trước đây là phương án thận trọng để đảm bảo an toàn tài chính cho ngân hàng.
Kết luận
Những nội dung trên đã giải đáp các câu hỏi của cổ đông về:
- Chi phí quản lý và chi phí lương
- Chi phí lãi suất cao nhưng thu nhập dự thu thấp
- Tình hình xử lý cổ phần Bamboo Airways
Trong thời gian tới, ngân hàng sẽ tiếp tục tập trung vào nhóm khách hàng trọng tâm và quản trị rủi ro, nhằm đảm bảo hoạt động kinh doanh bền vững và hiệu quả.
3. Định hướng phát triển cũng như phân khúc khách hàng trọng tâm
Kính mời anh Tạ Kiều Hưng chia sẻ về định hướng phát triển cũng như phân khúc khách hàng trọng tâm của NCB.
Trong chiến lược dài hạn, NCB đã hợp tác với các công ty tư vấn chiến lược hàng đầu thế giới từ năm 2023 để định hướng phát triển trong 5-10 năm tới. Ngân hàng đặt mục tiêu trở thành một tổ chức tài chính hiện đại, minh bạch, cung cấp các sản phẩm và dịch vụ có chất lượng cao. Qua quá trình nghiên cứu và tư vấn, NCB đã quyết định tập trung vào lĩnh vực quản lý gia sản.
Liên quan đến câu hỏi của cổ đông về quản lý gia sản, lĩnh vực này tại Việt Nam đang ở giai đoạn đầu phát triển. Hiện nay, các dịch vụ quản lý gia sản chủ yếu được cung cấp thông qua công ty chứng khoán, quỹ đầu tư và nhóm khách hàng phục vụ có tính tập trung cao. Tuy nhiên, nhu cầu quản lý gia sản trong dân cư là rất lớn nhưng chưa được các tổ chức tài chính đáp ứng đầy đủ. Điều này tạo ra một cơ hội lớn cho NCB tham gia vào thị trường này.
Bên cạnh đó, sự phát triển của công nghệ tài chính sẽ giúp ngân hàng triển khai các giải pháp quản lý gia sản hiệu quả hơn. Trước đây, việc phát triển lĩnh vực này còn gặp nhiều khó khăn do hạn chế về công nghệ, nhưng hiện nay, với các nền tảng công nghệ hiện đại, việc tư vấn, hỗ trợ và phục vụ khách hàng trở nên thuận tiện hơn. Đây chính là lợi thế lớn để NCB lựa chọn phát triển chiến lược này.
Theo đánh giá của NCB, với tốc độ phát triển của thị trường, đến năm 2029, ngân hàng đặt mục tiêu phục vụ khoảng 3,7 triệu khách hàng. Hiện tại, NCB đang có khoảng 1.4 triệu khách hàng, trong đó số lượng khách hàng hoạt động (active) chiếm khoảng 50%. Mục tiêu này đòi hỏi ngân hàng phải duy trì tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ hằng năm.
Việc tập trung vào phân khúc khách hàng cá nhân, đặc biệt là những người trẻ, am hiểu công nghệ, sẽ giúp ngân hàng mở rộng danh mục sản phẩm chéo, không chỉ dừng lại ở quản lý gia sản mà còn bao gồm các sản phẩm cho vay, huy động vốn, thẻ và dịch vụ thanh toán. Đồng thời, việc có số lượng khách hàng lớn cũng giúp NCB phân tán rủi ro thay vì chỉ tập trung vào một số khách hàng hoặc nhóm khách hàng lớn.
Như vậy, từ việc xác định cơ hội thị trường, tận dụng công nghệ và đa dạng hóa chiến lược phát triển, NCB đặt mục tiêu mở rộng tệp khách hàng, gia tăng doanh thu, tối ưu hóa chi phí và kiểm soát rủi ro một cách hiệu quả. Đây chính là chiến lược mà NCB lựa chọn cho giai đoạn phát triển 4-5 năm tới, với trọng tâm là quản lý gia sản và ứng dụng công nghệ tài chính.
